ایقان وجدان قاضی/ مقایسه اجمالی نظام های حقوقی اسلام، ایران و فرانسه/ قسمت پایانی

نویسنده : دیانی، عبدالرسول ؛

(‎5 صفحه – از 23 تا 27 )

خلاصه ماشینی: “الف-موارد غیر مصرح در قانون با وجود تمام‌ بیان هر چند که ماده(105)قانون مجازات اسلامی، به طور مطلق به حاکم شرع این اختیار را داده که‌ هم در حق الله و هم در حق الناس به علم خود عمل‌ کند،اما جای این سؤال مطرح است که در مواردی که در این قانون،قانونگذار در مقام‌ احصای ادله اثباتی به علم قاضی اشاره نکرده، آیا می‌توان برای علم قاضی دلیلت قائل شد یا خیر؟ گروهی معتقد شده‌اند که با توجه به اینکه‌ قانون مجازات ما به خصوص در ماده(105)آن،از نظرات امام خمینی(ره)تبعیت کرده که به طور مطلق چه در حق الله و یا در حق الناس به قاضی‌ این اختیار را داده که به عمل خود عمل کند،پس‌ در همه موارد مطلقا اعم از کیفری و مدنی قاضی‌ می‌تواند به علم خود عمل کند. برای نوع دوم نیز می‌توان قوادی،قذف، محاربه و شرب خمر را مثال آورد که قانونگذار در مقام احصای ادله اثباتی جرم مزبور،به علم‌ قاضی اشاره ننموده است؛یعنی شرب خمر فقط از طرق اثباتی خاص خود(شهادت شهود و یا اقرار مرتکب)قابل اثبات است. با این حساب،نظر کارشناس مستقیما مستند حکم دادگاه نمی‌تواند قرار گیرد،ولی اگر این نظر برای قاضی علم ایجاد کند،حتما باید به‌ عنوان یکی از قراین علم‌آور در رأی ذکر شود. (به تصویرصفحه مراجعه شود) 25-برای اینکه این ارزیابی از ایقان وجدان قاضی بر می‌خیزد ماده(427)آیین دادرسی کیفری فرانسه مقرر می‌دارد:«به استثنای مواردی که قانون به گونه دیگر مقرر کرده باشد،خلاف‌ها می‌توانند به هر شکلی از دلایل به اثبات‌ برسند و در این خصوص،قاضی بر اساس ایقان وجدان‌ خود تصمیم مقتضی اتخاذ می‌کند.”