شرح و تفسیر موادی از قانون مجازات اسلامی/ قسمت هفدهم

نویسنده : اخوت، محمد علی ؛

(‎5 صفحه – از 53 تا 57 )

خلاصه ماشینی: “(5) قانونگذار ایرانی،معاونت درجرم را تعریف‌ نکرده بلکه در ماده(43)قانون مجازات‌ اسلامی به ذکر مصادیق آن بسنده کرده است، این مصادیق در بندهای سه گانه ماده مرقوم‌ به صورت زیر آمده است: 1-تحریک،ترغیب به ارتکاب به جرم، دسیسه،فریب و نیرنگ؛ 2-تهیه وسایل ارتکاب جرم،تعلیم‌ چگونگی ارتکاب جرم؛ 3-تسهیل وقوع جرم؛ در بررسی مبحث معاونت در جرم با عنایت‌ به اینکه معاونت در جرم هر چند به تبع جرم‌ اصلی،خود جرم بوده و قابل مجازات است و هر جرم دارای عناصر مادی و معنوی و قانونی‌ است،اشاره به سه مبحث ضروری است: مبحث اول:عنصر مادی در معاونت در جرم: الف)تحریک و ترغیب:تحریک به‌ معنای ایجاد تحرک در مرتکب اصلی برای‌ انجام بزه است و ترغیب،ایجاد میل و رغبت در اوست به نحوی که مرتکب بر انجام بزه مصمم‌ گردد. (17) ثانیا،این مسئله مطرح است که آیا معاونت‌ در جرایم غیر عمدی قابل تصور است یا خیر؟با توجه به شرط وحدت قصد بین معاون و مباشر و اینکه عنصر معنوی جرایم مزبور خطای‌ مرتکب است،در ابتدا این امر،مشکل‌ می‌نماید؛اگر کسی کنار راننده بنشیند و او را تحریک و تشویق کند که با سرعت بیش از حد مجاز رانندگی کند و بر اثر این سرعت،ماشین‌ با عابر پیاده تصادف کند و منجر به صدمه و فوت عابر شود،آیا شخص محرک را می‌توان‌ به عنوان معاونت در صدمه یا فوت،حسب‌ مورد تعقیب کرد؟ بعضی از حقوقدانان از جمله “Puech” ، وضع معاون را در این گونه موارد همانند شریک دانسته اند.”