تربیت دلایل بین مستندات حکم قاضی/ قسمت آخر

نویسنده : دیانی، عبدالرسول ؛

(‎4 صفحه – از 13 تا 16 )

خلاصه ماشینی: “البته ذکر این نکته لازم است که فقها فقط امارات قانونی را در مقام تعارض با اصل مقدم‌ می‌شمرند و فقط ظاهر الفاظ را حجت‌ می‌دانند،نه ظاهر حال را؛ولی ما معتقدیم‌ امارات قضایی کهه از آن جمله ظاهر حال‌ می‌باشد نیز در صورتی که برای قاضی مفید ظن قریب به علم یا به قول شیخ انصاری«ظن‌ متآخم به علم»باشند،می‌توانند مستند حکم‌ قاضی قرار گیرند و در مقام تعارض آنها بر اصل پیروز میدان باشند،یعنی اصل را از حجیت و اعتبار ساقط نمایند. در هر صورت،قانونگذار با علم به اینکه‌ چنانچه زوجه کارهایی را که‌ شرعا به عهده وی نبوده به‌ دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای‌ دادگاه نیز ثابت شود،دادگاه‌ اجرت المثل کارهای انجام‌ گرفته را محاسبه و به‌ پرداخت آن حکم می‌نماید حکمی که مستند آن اقرار باشد،احتمال‌ اصابت با واقع را دارد،در ماده 202 آ. م ظاهر حال چنین اقتضا می‌کند که وی بر خلاف‌ مصلحت مولی علیه عمل نمی‌کند ولی این‌ ظهور در زمره امارات است و تا جایی اعتبار دارد که طبیعت کار او به زبان مولی علیه‌ نباشد؛(4)یعنی در فرضی که ولی قهری مال‌ مولی علیه را در معرض فروش و تملک‌ طلبکار خود قرار می‌دهد،طبیعت عمل‌ حقوقی،ظاهر یاد شده را از بین می‌برد و لذا برهن مال محجور در صورتی درست است‌ که ولی قهری با دلیل در دادگاه ثابت کند که‌ مصلحت مولی علیه را رعایت کرده است.”