آیات الاحکام – بخش جزا (قسمت سوم)

نویسنده : حیدریان، محمدرضا ؛

(‎5 صفحه – از 41 تا 45 )

خلاصه ماشینی: “-راه‌های اثبات محاربه ماده 189 قانون مجازات اسلامی برایثبوت محاربه و افساد فی الارض دو راه رابیان نموده است: الف:با یک بار اقرار به شرط آن که اقرارکنندهبالغ و عاقل بوده،اقرار او با قصد و اختیار باشد؛ ب:فقط با شهادت دو مرد عادل مرحوم صاحب جواهر(ره)نیز در تبیینراه‌های اثبات محاربه معتقد به کفایت یکبار اقرار از سوی محارب است ولی معتقداست که سلار در مراسم(ص 261)و مرحومعلامه حلی در مختلف(ج 9،ص 224،مسأله80)معتقد به لزوم تعدد در اقرار هستند،بااین استدلال که هرحدی که با شهادت دونفر عادل ثابت می‌شود،دو مرتبه اقرار در آنمعتبر است و لکن حق مطلب آن است کهاین دلیل قدرت ایستادگی در مقابل مقتضیعمومی را دارا نیست. (ساریخانی،ص 270) حد شخص محارب و مفسد الارض براساس ماده 190 قانون مجازات اسلامییکی از چهار عمل ذیل بیان شده است: 1-قتل 2-آویختن به دار 3-اول قطع دستراست و سپس پای چپ 4-نفی بلد سوالی که در این خصوص مطرح است این‌کهمجازات‌های بیان‌شده آیا به نحو تخییر استو یا ترتیب و تفصیل؟ بزرگانی همچون مفید،صدوق،سلار،محقق حلی،علامه حلی و ابن ادریس و اکثرمتاخرین براساس قول اول فتوا داده‌اند؛یعنیقائل به تخییر هستند؛بدین معنا که اختیارنوع مجازات چهارگانه،به عهده امام و حاکماست. ولی حق همان اشتراک در حکم است؛زیراعلاوه‌بر مبحث غلبه در استعمال،عرف نیزشاهد این برداشت خواهد بود و البته اینبرداشت اشتراکی مستفاد از قانون مجازاتاسلامی نیز هست؛چرا که در ماده 183این‌گونه ذکر شده است:«هرکس که برایایجاد رعب و هراس و سلب آزادی و امنیتمردم دست به اسلحه ببرد،محارب و مفسدفی الارض می‌باشد.”