دادرسی در ایران باستان

نویسنده : رحیمی، حسن ؛

(‎5 صفحه – از 26 تا 30 )

خلاصه ماشینی: دادسی در ایران باتسان حسن رحیمی بررسی تاریخی سیر دادرسی در جهان نشان می‌دهد که از دیرباز عدل و داد غایت آمال انسانها و مطمح نظر اندیشمندان و بزرگان هر قوم و ملتی بوده است و چون تنهایی زندگی کند همواره پرداختن به گسترش داد و ایجاد جامعه‌ای منظم و بسامان و آباد مورد توجه و عنایت او بوده است،در غیر این صورت،به قول فلاسفه یونان،انسان گرگ انسان می‌بود پس نیاز وی به عدالت و قانون آنچنان است که هراکلیت می‌گوید:مردم باید از قوانین همچون حصار شهر خویش دفاع کنند. ” مراد از این قوم مردم یونانی در کشور لیدیا (به تصویر صفحه مراجعه شود) بودند که”کروزس”پادشاهشان بدون جهت و بر خلاف پیمان به قوای کورش حمله برد و همه دول باستان را بر علیه او شورانید ولی مغلوب کورش شد و کورش حق داشت که او را کیفر دهد و اگر چین می‌کرد بحثی نبود و این همان معنا است که قرآن کریم چنین تعبیر می‌فرماید” یا ایشان را بدست شکنجه سپاری و یا درباره آنان خوشرفتاری کنی”ولی ذو القرنین گفت بلکه با ایشان به آئین حق رفتار خواهم کرد، زیرا من از دوستداران ظلم نیستم. چون رفته رفته سوابق قضائی زیاد شد و قوانین طول و تفصیل پیدا کرد،گروه خاصی به نام«سخنگویان قانون» پیدا شدند،که مردم در کارهای قضایی با آنها مشورت می‌کردند و برای پیش بردن دعاوی خود از ایشان کمک می‌گرفتند. و چون از قدیم الایام حکومت و قضاوت در ایران با شریعت و قوانین دینی ممزوج بود بالافاصله پس از استقرار بر اریکه سلطنت دست به جمع‌آوری اوستا کتاب دینی زرتشت پیامبر و قوانین و متون دینی و تفاسیر آن که به”زند”و”پازند”معروف است زدند.