قرارداد آتی سکه در بورس کالا با نگاهی به حقوق مدنی فرانسه (اصلاحیه 2016)

نویسنده : داود آبادی، محمد رضا؛

(‎27 صفحه – از 85 تا 111 )

چکیده:
قرارداد آتی در سال‌های اخیر مورد استقبال فراوانی از سوی سرمایه‌گذاران در حوزه معاملات سکه، قرار گرفته‌ است. چرا که فروشنده تعهد می‌کند؛ در زمان مشخصی مقدار از سکه را به قیمتی که در لحظه انعقاد قرارداد تعیین شده، به خریدار بفروشد و خریدار طبق قرارداد تعهد می‌کند؛ سکه مذکور را با همان مشخصات خریداری کند. اما در این نوع قرارداد «قبض ثمن فی المجلس» بخاطر تعیین زمان انجام نمی‌پذیرد و همچنین«فروش مبیع قبل از سررسید»، بوسیله اخذ یک موقعیت فروش توسط مشتری امکان پذیر است. همچنین در این نوع قرارداد«احتمال سود و زیان» بطور مساوی وجود دارد؛ مشابه با «قرارداد قماری» می‌باشد. سوالی که مطرح می‌شود؛ این نوع قرارداد از دیدگاه فقهی و حقوقی باطل می‌باشد؟ نتیجه‌ حاصل از این نوشتار بر این دلالت دارد؛ که قرارداد آتی با عنوان«Contrat aleatoire»در حقوق مدنی فرانسه صحیح می‌باشد و با بررسی در کلام فقهاء امامیه«مطابق با شریعت و موازین اسلامی» بوده و موضوع «لزوم قبض ثمن فی المجلس» و «ممنوعیت فروش مبیع قبل از سررسید»براساس اجتهاد و مصلحت اندیشی مشهور فقهاء است. همچنین «قمار» در اصطلاح فقه«بازی با آلات قمار همراه با گروبندی»می‌باشد. اما «مفهوم بازی» در قراردادهای آتی سکه موضوعیت نداشته و «سامانه قرارداهای آتی» شباهتی به «آلات قمار» ندارد.