دسته: آذر و دی 1394 – شماره 113

آزادی مشروط در حقوق کیفری ایران

نویسنده : ونکی، احمدرضا ؛ (‎7 صفحه – از 56 تا 62 ) چکیده:ازجمله‌روشــهای‌اصل‌فردی‌کردن‌مجازات‌ها،ن‌هاد‌آزادی‌مشــروط‌زندانیان‌می‌باشــد.‌قانون‌گذارب‌ا‌الهام‌گرفتن‌از‌داده‌هایجرم‌شناســی،‌مبادرت‌به‌پیش‌بینی‌قوانین‌راجع‌به‌آزادی‌مشــروط‌نموده‌تا‌چنان‌چه‌در‌حین‌اجرای‌مجازات،‌دادســتان‌ومقامات‌زندان‌متوجه‌اصلاح‌و‌متنبه‌شدن‌زندانی‌شوند،‌با‌درخواست‌وی‌و‌جمع‌شرایط‌مبادرت‌به‌آزادی‌مشروط‌وی‌نمایند،چه‌اینکه‌هدف‌امروزی‌اعمال‌مجازات‌ها،‌اصلاح‌و‌انطباق‌پذیرکردن‌مجرمین‌با‌جامعه‌است‌و‌با‌نیل‌به‌این‌مهم،‌نگهداریمجرم‌اصلاح‌شده،‌در‌بند،‌نتیجه‌ندارد‌جز‌تحمیل‌یک‌سری‌از‌هزینه‌ها‌بر‌مالیات‌دهندگان.‌به‌هرروی‌قانونگذار‌جدید‌مجازاتاســلامی‌در‌ســال‌‌افزایش‌موارد‌اســتفاده‌ازا‌ینن‌هاد‌را‌ســرحوله‌کار‌خود‌قرار‌داده‌همان‌گونه‌که‌در‌سایر‌موادن‌یز‌می‌توان روش‌های‌دیگری‌در‌جهت‌فردی‌کردن‌مجازات‌ها‌یافت.

مقایسه مجازات کلاهبرداری سنتی و کلاهبرداری اینترنتی (مدرن)

نویسنده : یزدانی، مرتضی ؛ ملک زاده، مژگان ؛ (‎6 صفحه – از 50 تا 55 ) چکیده:‌پیشــرفت‌تکنولوژی‌فقط‌باعث‌وقوع‌انقلاب‌بزرگی‌در‌زمینه‌فن‌آوری‌ارتباطات‌فراملی‌نشــده‌اســت،‌بلکه‌این‌تحول‌عظیم‌ باعث‌ایجاد‌جرایم‌جدید‌و‌پیچیده‌در‌سطح‌جامعه‌بین‌المللی‌گردیده؛‌از‌جمله‌این‌جرایم‌جرم‌کلاهبرداری‌اینترنتی»‌می‌باشد،این‌جرم‌و‌جرایمی‌از‌این‌قبیل‌باعث‌بروز‌مشکلات‌و‌خسارات‌فراوانی‌برای‌جوامع‌مختلف‌شده‌است‌به‌همین‌منظور‌اغلبنظام‌های‌حقوقی‌دنیا‌از‌جمله‌سیستم‌قضایی‌کشور‌ما‌برای‌حل‌این‌معضل‌حاد‌و‌اساسی‌اقدام‌به‌وضع‌قوانین‌کیفری‌متنوع‌نموده‌اند؛‌در‌کشور‌ما‌و‌همزمان‌با‌ورود‌کامپیوتر‌و‌شروع‌جرایم‌اینترنتی‌از‌جمله‌کلاهبرداری‌قانونگذار‌به‌تصویب‌قوانین جدیدپرداخت‌و‌در‌«ماده‌ی‌13قانون‌جرایم‌رایانه‌ای(‌با‌جرم‌انگاری‌جرم‌کلاهبرداری‌مدرن‌به‌وضع‌مجازاتی‌همانند‌جرم کلاهبرداری‌سنتی‌پرداخته‌است.

بررسی تطبیقی ماده ی 5 قانون مجازات اسلامی سابق و فعلی

نویسنده : رحیمی میلاشی، رحیم ؛ (‎11 صفحه – از 39 تا 49 ) چکیده:‌‌‌حفظ‌و‌حراست‌از‌حاکمیت‌داخلی‌کشور‌و‌نیز‌تامین‌ابعاد‌مختلف‌ امنیت‌افراد‌جامعه‌از‌وظایف‌دولت‌ها‌به‌شمار‌می‌آید.‌از قدیم‌الایام‌نظام‌عدالت‌کیفری‌کشورها،‌با‌حساسیت‌ویژه‌ای‌در‌مقام‌پاسخ‌دهی‌علیه‌تهدیدکنندگان‌نظم‌عمومی‌و‌حاکمیتبرخاسته‌است‌و‌نه‌تنها‌مجازات‌سنگین‌بر‌عاملین‌چنین‌جرایم‌خطرناک‌اعمال‌می‌شود،‌بلکه‌در‌زمینه‌مقررات‌شکلی‌ناظر‌بر‌این‌نوع‌جرایم‌نیز‌تغییرات‌محسوسی‌به‌وجود‌آمده‌است.‌به‌لحاظ‌اهمیت‌موضوع،‌دولت‌ها‌با‌تصویب‌قوانین‌به‌خود‌حقداده‌اند‌چنان‌چه‌بیگانه‌ای‌در‌خارج‌از‌کشور‌مرتکب‌جرایم‌علیه‌امنیت‌کشورش‌شود،‌صلاحیت‌رسیدگی‌و‌مجازات‌فردمجرم‌را‌داشته‌باشند.‌هم‌چنین،‌در‌هنگام‌اعمال‌صلاحیت‌واقعی،‌باید‌محاکمه‌قبلی‌مرتکب‌جرم‌را‌در‌کشور‌محل‌وقوع‌درنظر‌بگیرند‌که‌در‌این‌خصوص‌هم‌رویه‌ها‌متفاوت‌بوده‌و‌معمولا‌برای‌جرایمی‌که‌علیه‌امنیت‌و‌منافع‌اساسی‌و‌حیاتی‌یک‌کشور‌باشد،‌اصل‌عدم‌منع‌محاکمه‌مجدد‌مورد‌توجه‌قرار‌نمی‌گیرد.‌قانون‌گذار‌ایران‌اسلامی‌به‌موجب‌ماده‌ی‌5‌قانون‌مجازاتاسلامی،‌سابق‌و‌فعلی‌این‌حق‌را‌که‌اصطلاحا‌صلاحیت‌حمایتی‌نام‌دارد،‌برای‌مراجع‌قضایی‌محفوظ‌می‌داند.‌البته‌این‌ماده از‌قانون‌مصوب‌1370‌و1392 ارای‌نقاط‌قوت‌و‌ضعفی‌است‌که‌دراین‌مقاله‌سعی‌شده‌تا‌ضمن‌تطبیق‌به‌شرح‌آن‌ها‌بپردازد.

جبران خسارت در جرم زنا از دیدگاه حقوق ایران و فقه امامیه

نویسنده : مالمیر، محمود ؛ نوری، میثم ؛ (‎5 صفحه – از 34 تا 38 ) چکیده:در‌حقوق‌ایران،‌در‌بعضی‌از‌جرایم‌مستوجب‌حد‌و‌جرایم‌ضد‌عفت‌و‌اخلاق‌عمومی‌تعریف‌جامع‌و‌کامل‌از‌جرم‌صورت نگرفته‌است.‌با‌این‌وجود‌قواعدی‌برای‌جبران‌زیان‌بزه‌دیدگان‌وضع‌شده‌است.‌قربانی‌جرم‌جنسی،‌علاوه‌بر‌احساس‌شرم و‌گناه‌و‌عدم‌بازگو‌کردن‌مشکل‌خود‌برای‌دیگران،‌باید‌بی‌گناهی‌خود‌را‌هم‌ثابت‌کند.‌دختری‌که‌مورد‌تعرض‌جنسی قرار‌گرفته‌و‌در‌نتیجه‌بکارت‌خود‌را‌از‌دست‌می‌دهد،‌علاوه‌بر‌عوارض‌جسمی‌دچار‌تالمات‌شدید‌روحی‌شده،‌در‌تنگنا قرار‌می‌گیرد‌و‌شاید‌تا‌آخر‌عمر‌نتواند‌ازدواج‌کند.‌هدف‌اصلی‌پژوهش‌این‌است‌که‌جبران‌خسارت‌به‌چنین‌فردی‌به‌چه نحو‌باید‌انجام‌پذیرد‌تا‌از‌عوارض‌بعدی‌جلوگیری‌شود؟‌مهرالمثل‌و‌ارش‌البکاره‌به‌عنوان‌دو‌رکن‌جبران‌خسارت‌در‌جرم زنا‌با‌توجه‌به‌قاعده‌بغی‌در‌شرع‌مقدس‌اسلام‌پذیرفته‌شده‌است.‌در‌این‌مقاله،‌با‌استناد‌به‌آیات‌و‌روایات‌و‌قوانین‌ایران‌و هم‌چنین‌در‌نظر‌گرفتن‌عدالت‌و‌انصاف‌قضایی‌به‌این‌نتیجه‌خواهیم‌رسید‌که‌ماهیات‌فقهی‌و‌حقوقی‌مهرالمثل‌انتفاع‌از‌بضع‌بوده‌و‌سقف‌آن‌می‌تواند‌از‌دیه‌زن‌بیشتر‌باشد.‌هم‌چنین‌اشاره‌خواهیم‌کرد‌که‌ارش‌البکاره‌فقط‌به‌دختر‌باکره‌ای‌که‌به‌عنفیا‌حیله‌ازاله‌بکارت‌شده‌باشد‌تعلق‌خواهد‌گرفت.‌ضمن‌اینکه‌با‌بررسی‌نظرات‌حقوقدانان‌و‌آراء‌صادره‌از‌محاکم‌به‌این سوال‌پاسخ‌داده‌خواهد‌شد‌که‌اساسا‌ضابطه‌جبران‌خسارت‌برای‌دختری‌که‌مورد‌تعرض‌جنسی‌قرار‌گرفته‌است،‌چگونه و‌به‌چه‌صورتی‌می‌باشد.

بررسی مجازات‌های بدلی سنتی در قوانین کیفری ایران تا سال 1392

نویسنده : حسینی، سیدرضا ؛ (‎11 صفحه – از 23 تا 33 ) چکیده:با‌وجود‌این‌که‌قانونگذار‌برای‌تمام‌جرایم‌مجازات‌اصلی‌تعیین‌نموده،‌لیکن‌تعیین‌و‌اجرای‌مجازات‌اصلی‌در‌خصوص‌بعضی از‌متهمین‌و‌جرایم‌را‌با‌وجود‌شرایط‌خاصی‌منع‌کرده‌و‌به‌جای‌آن‌مجازات‌دیگری‌را‌جایگزین‌مجازات‌اصلی‌نموده‌است. موضوع‌تبدیل‌و‌تخفیف‌مجازات،‌از‌جمله‌موضوعاتی‌اســت‌که‌در‌دوره‌های‌مختلف‌روند‌متفاوتی‌را‌طی‌نموده‌اســت. اگر‌چه‌در‌اعصار‌گذشته،‌حقوق‌دانانی‌چون‌سزار‌بکاریا،‌به‌دلیل‌سوءاستفاده‌های‌فراوان‌قضات‌از‌اختیارات‌فوق‌العاده‌ای‌کهدر‌تعیین‌مجازات‌به‌آن‌ها‌واگذار‌شده‌بود،‌مخالف‌مجازات‌هایی‌بودند‌که‌دارای‌حداقل‌و‌حداکثر‌بود‌و‌به‌منظور‌جلوگیریاز‌خودکامگی‌قضات،‌نظام‌مجازات‌های‌ثابت‌را‌توصیه‌می‌کردند،‌اما‌در‌عصر‌حاضر،‌با‌توجه‌به‌تحولات‌و‌پیشرفت‌هایی‌که در‌علوم‌جزایی‌حاصل‌شده‌است،‌کمتر‌حقوق‌دانی‌می‌توان‌یافت‌که‌به‌کارآیی‌و‌سازندگی‌مجازات‌های‌ثابت‌اعتقاد‌داشتهباشــد‌و‌امروزه‌در‌کشــورهای‌مختلف،‌نظام‌مجازات‌های‌دارای‌حداقل‌و‌حداکثر‌پذیرفته‌شــده‌و‌قاضی‌کیفری‌در‌صورت احراز‌ضرورت،‌حتی‌می‌تواند‌مجازاتی‌کمتر‌از‌حداقل‌مجازات‌مقرر‌درقانون‌را‌نیز‌مورد‌حکم‌قرار‌دهد‌یا‌این‌که‌آن‌را‌به مجازات‌متناسب‌دیگری‌تبدیل‌نماید.‌در‌قوانین‌کیفری‌ایران،‌اعم‌از‌قوانینی‌که‌قبل‌و‌یا‌بعد‌از‌پیروزی‌انقلاب‌اسلامی‌‌وضع‌شده‌اند،‌مقرراتی‌راجع‌به‌تبدیل‌مجازاتدیده‌می‌شود‌که‌در‌این‌مقاله‌پس‌از‌بیان‌کلیاتی‌راجع‌به‌موضوع،‌به‌بررسی‌مقررات‌تبدیل‌تا‌قبل‌از‌تصویب‌قانون‌مجازات اسلامی‌‌مصوب‌1392‌خواهیم‌پرداخت

تاملی بر قواعد « به کارگیری سلاح گرم توسط پلیس» از منظرحقوق بین الملل، حقوق رومی ژرمنی و حقوق ایران

نویسنده : مهرانفر، ابراهیم ؛ آرایی، حمید ؛ (‎11 صفحه – از 12 تا 22 ) چکیده:حکومت‌ها‌در‌کشورهای‌مختلف‌به‌عنوان‌متولی‌تامین‌نظم‌و‌امنیت‌در‌جامعه،‌شناخته‌می‌شوند‌و‌در‌راستای‌نیل‌به‌اهداففوق،‌ابزارهایی‌نیز‌به‌موجب‌قانون‌در‌اختیار‌آن‌ها‌گذارده‌شده‌است.‌گرچه‌پلیس‌باید‌در‌راستای‌تامین‌آرامش‌روانی‌جامعهحتی‌الامکان‌از‌‌توسل‌به‌ابزارهای‌خشن‌و‌قهری‌پرهیز‌نماید،‌اما‌به‌هر‌حال،‌در‌مواردی‌در‌جهت‌حصول‌هدفی‌والاتر‌ناگزیراز‌تمسک‌به‌آن‌است.‌به‌همین‌جهت،‌قانونگذاران‌کشورهای‌مختلف‌به‌پلیس‌خود‌اجازه‌داده‌اند‌تا‌در‌مواردی‌که‌شرایط ایجاب‌نماید‌برای‌برقراری‌نظم‌و‌آرامش‌از‌سلاح‌خود‌استفاده‌نموده‌و‌یا‌متخلفان‌و‌قانون‌شکنان‌را‌مورد‌تهدید‌و‌تعقیب قرار‌دهند.‌اینکه‌شرایط‌و‌اصول‌بکارگیری‌سلاح‌در‌کشورهای‌مختلف‌چگونه‌است،‌خود‌بحثی‌است‌قابل‌توجه‌که‌باید‌نوع نگاه‌قانونگذاران‌کشورهای‌مختلف‌را‌دید‌و‌آنگاه‌دست‌به‌مقایسه‌زد.‌‌در‌همین‌راستا،‌این‌پژوهش‌به‌بررسی‌این‌مقوله‌در نظام‌های‌حقوقی‌مختلف‌به‌ویژه‌نظام‌رومی‌ژرمنی‌و‌مقایسه‌آن‌با‌حقوق‌ایران‌و‌برخی‌ابهامات‌قانون‌ایران‌و‌راهکارهایی‌درجهت‌بهبود‌اجرای‌قانون‌و‌کاهش‌آسیب‌ها‌و‌خطرات،‌اقدام‌نموده‌است‌که‌در‌این‌رهگذر‌مقررات‌بکارگیری‌سلاح‌توسط پلیس‌از‌منظر‌حقوق‌بین‌الملل‌نیز‌به‌بحث‌و‌بررسی‌گذارده‌شده‌است.