بررسی و تحلیل دستورالعمل تشکیل پرونده شخصیت ابلاغی 1398

نویسنده : یاراحمدی، فهمیه ؛ آریانی، معصومه ؛

(‎22 صفحه – از 19 تا 40 )

چکیده:
تشکیل پرونده شخصیت یکی از دستاوردهای جرم شناسی نوین در حقوق کیفری در راستای کمک به بازاجتماعی شدن مجرم است که در قوانین کیفری جدید نیز نمود پیدا کرده است. پرونده شخصیت به پروندهای اطلاق میشود که در کنار پرونده کیفری تشکیل میشود و مشتمل بر اطلاعاتی از وضعیت عمومی و خاص مجرم مانند شرایط روانی، خانوادگی، تحصیلی و اجتماعی است و در آن، جنبههای انسانی و اجتماعی جرم با مطالعه گذشته خانوادگی، تحصیلی، حرف های، روانی و فیزیولوژیکی مباشر آن و نیز انگیزه ارتکاب جرم و به طور کلی حالت عمومی بزهکار بررسی می شود. بر اساس ماده ٢٠٣ قانون آیین در جرایمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات، قطع عضو، حبس ابد یا تعزیر درجه » ، دادرسی کیفری چهار و بالاتر است و همچنین در جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی که میزان دیه آنها ثلث دیه کامل مجنیعلیه یا بیش از آن است، بازپرس مکلف است در حین انجام تحقیقات، دستور تشکیل پرونده شخصیت متهم را به واحد مدد کاری اجتماعی صادر کند. یکی از رویکردهای اصلاحی در قانون آیین دادرسی کیفری جدید، توجه به اصول روانشناسی و تربیتی در محاکمه و مجازات و اصلاح طفل خطاکار است. در ماده ٢٨٦ این قانون تاکید شده است که علاوه بر جرایم مهم که مجازات آنها اعدام، قصاص، قطع عضو یا حبس ابد است، در جرایم تعزیری درجه پنج و شش نیز، تشکیل پرونده شخصیت در مورد اطفال و نوجوانان توسط دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان الزامی است. با توجه به شرایط خاص اطفال و نوجوانان و ضرورت اصلاح رفتارهای مجرمانه آنها، قانون گذار بر حضور مشاوران در داد گاه تاکید داشته و بر این اساس، در ماده298 جدید آمده است که«جدید آمده است که دو مشاور تشکیل می شود»