جریان خیار غبن در عقود مسامحه ای
نویسنده : سعیدی، محمدعلی ؛ فرخ زاد، محسن ؛
(14 صفحه – از 95 تا 108 )
چکیده:
بدون تردید یکی از اصول حاکم در قراردادها موازنه ی ارزش عوضین است بدین معنا که کسانی که وارد قرارداد میشوند تلاش مینمایند در مقابل مالی که به دیگری واگذار میکنند مالی دریافت نمایند که از نظر ارزش پایین تر از مال انتقال داده شده نباشداین اصل در عقود مبتنی بر مغابنه از اصول حاکم بر قرارداد است با وجود این گاه طرفین عالما عامدا این اصل را نادیده می گیرند که در این صورت عقد مهاباتی منعقد میشود و چنین رفتاری خللی به صحت عقد نمیزند ولی اگر به هم خوردن اصل موازنه در ارزش به خاطر جهل یکی از طرفین یا سوء استفاده ی طرف دیگر باشد شخص متضرر را مغبون می گویند و در فرض تفاوت فاحش قیست وی خیار غین خواهد داشت. خیار غبن یک بحث فقهی و حقوقی مهم و یکی از خیارات مطرح در عقود و معاوضات از منظر فریقین میباشد. با توجه به اینکه در مورد خیار غبن نص خاصی وارد نشده بالاجبار باید از عمومات ادله کمک گرفت. مهمترین دلیل در مشروعیت خبار غبن «لاضرر» و «شرط ضمنی» بوده و با استناد به قاعده و حدیث «لاضرر» و «شرط ضمنی»، کاربرد و گستره خیار غبن در عقود معاوضی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است، بنابراین با توجه به مفهوم خیار غبن»علی القاعده خیار غبن در عقود غیر معاوضی قابل تصور و بحث نخواهد بود. بنابراین کاربرد غبن برای عقودی مانند وکالت که اصالتا غیر معاوضی می باشند توسط برخی حقوقدانان معاصر علی الظاهر صحیح نمی باشد. و بر فرض صحت این کاربرد باید دامنه ی این استثنا مورد بررسی مستقلی قرار گیرد. در این پژوهش در صدد آن هستیم تا به سوالات فوق از نظر قانون ایران پاسخ دهیم تا در نتیجه ی این مطالعه تطبیقی ضمن روشن شدن نقاط ضعف و قوت قانونگذاری ایران پیشنهاداتی جهت اصلاح قانون موجود ارائه گردد.
آخرین دیدگاهها