دلالت خارجی بودن علت معافیت از مسؤولیت

نویسنده : صالحی راد، محمد ؛

(‎26 صفحه – از 115 تا 140 )

خلاصه ماشینی: “این تفسیر در بعضی از نظامهای حقوقی، از جمله فرانسه، در آنچه مربوط به ایمنی و سلامت افراد است مقبول واقع شده و رویه قضایی آن کشور، خارجی بودن علت را به عنوان شرطی مستقل و مقدم بر شروط دیگر در نظر گرفته و زمانی که حادثه خسارت‌زا از شیئی وسیله اجرای قرارداد ناشی شود، ولو آن که حادثه غیر قابل پیش‌بینی و غیر قابل دفع باشد، متعهد را مسئول جبران خسارت می‌داند. از سوی دیگر هر چند که علت خارجی، به عنوان تعذر عام در عدم اجرای تعهدات، می‌تواند با سخت‌گیری یا تساهل ارزیابی شود اما برای آن که این اصطلاح واجد دلالت واقعی خویش باشد شایسته آن است که به نحو عینی 1 و به وجهی (1)ماده 386 قانون تجارت راجع به موارد رافع مسؤولیت متصدی حمل و نقل هم نظر به بررسی عینی حادثه موجب تلف یا فقدان مال التجاره داشته و مقرر نموده است:«اگر مال التجاره، تلف یا گم شود متصدی حمل و نقل مسئول قیمت آن خواهد بود مگر اینکه ثابت نماید تلف یا گم شدن… اگر در صورت بروز حادثه از طریق اشیاء، تعهد ایمنی مستقر در قراردادها، تعهد به نتیجه تلقی شود، یعنی چنانچه گفته شود که اگر خسارت از شیئی وسیله اجرای قرارداد یا انتقال یافته بر اثر آن حادث شود، تعهد مستقر بر متعهد، تعهد به نتیجه والا تعهد او تعهد به وسیله است این بدان معنا خواهد بود که وجود یا عدم شیی برای اجرای تعهد، موجب تغییر نوع تعهد است و حال آن که اعمال تقسیم در تعهدات به حسب بود و نبود شیئی در قرارداد، تقسیمی غیر معقول است.”