قانون و عدالت در دنیای باستان

(‎10 صفحه – از 229 تا 238 )

خلاصه ماشینی: “اما بحث و تحقیق کامل در تناقض و تعارض این قوانین نادر است و بسیاری از متون قانونی،به نحوی مضحک،منافی یکدیگرند،در مواردی که ابهام و اغتشاش قوانین از حد می‌گذشت،از میان اعضای محاکم عمومی،جمعی به حکم قرعه‌ انتخاب می‌شدند تا کمیتهء تثبیت قوانین را تشکیل دهند و معین کنند که کدام قانون باید ابقاء و کدام الغا شود. قتل به ندرت روی می‌دهد،زیرا که این کار علاوه بر آن‌که جنایت است،اهانت به‌ مقدسات دینی نیز محسوب می‌شود و حتی اگر قانون قاتل را قصاص نکند،وحشت‌ انتقام قبیله‌ای همچنان برجا خواهد بود. برای آن‌که فساد و ارتشاء تا آخرین‌ حد ممکن تقلیل یابد،در آخرین لحطه به حکم قرعه معین می‌شود که فلان محاکمه در کدام دادگاه باید اجرا شود،و چون مدت محاکمات غالبا بیش از یک روز نیست،از ارتشا در دادگاهها اخبار بسیاری در دست نداریم؛حتی برای مردم آتن دشوار است که در یک‌ لحظه سیصد عضو دادگاه را با رشوه راضی کنند. دیوجانس‌ لائرتیوس در شرح احوال بیاس،فرزانهء پرینه،می‌نویسد که وی مردی سخنور و وکیل‌ دعاوی بود و فصاحت خویش را در طرفداری از حق به کار می‌برد،بعضی از این وکلا (1)-کریتون،دوست ثروتمند سقراط،شکایت از آن داشت که در آتن،برای کسی که بخواهد فقط به کار خود بپردازد،زندگی مشکل است:و می‌گفت:«هم‌اکنون کسانی هستند که برعلیه من اقامهء دعوی کرده‌اند؛نه بدان علت‌ که از من زیانی دیده‌اند،بلکه از آن روی می‌پندارند پرداخت مبلغی پول برای من آسانتر است از تحمل رنج‌ محاکمات»به‌عنوان مفسر به دادگاهها وابسته‌اند،زیرا بسیاری از داوران،بیش از طرفین دعوا، اطلاعات حقوقی ندارند.”