دینار و دیات

نویسنده : میرمحمدی، ابوالفضل؛

(‎18 صفحه – از 61 تا 78 )

خلاصه ماشینی: “ازاین‌رو قضات در این باب از شورایعالی‌ قضائی استعلام فراوان می‌نمایند و میپرسند آیا ذکر دینار در قانون و یا کتب فتوی،بعنوان‌ دیه برای بعضی از اعضای انسان،موضوعیت دارد،یعنی آیا در آن موارد حتما باید دینار پرداخت شود و چنانچه پرداخت دینار ممکن نباشد باید قیمت آن داده شود و یا ذکر دینار از باب مثال است و برای تعیین نسبت آمده است،یعنی در موردی که پانصد دینار بعنوان‌ دیه تعیین شده است مراد از آن نصف دیهء کامله است،گرچه از دراهم و یا از دیات ششگانه‌ دیگر باشد؟در واقع فرض اول یعنی دینار همانطوریکه مورد استبعاد بلکه استنکار عرف مردم‌ قرار میگیرد موجب شگفتی و استبعاد قضات نیز میگردد و گفته میشود اگر دینار مذکور برای‌ دیهء بعض از اعضای انسان تعیین داشته باشد،به هنگام تقویم معلوم میشود که قیمت‌ دیهء بعضی از اعضاء به مراتب بیشتر از دیهء نفس میشود و این مطلب قابل‌قبول نیست. 71-امام خمینی دام ظله میفرماید:هرگاه کسی جماع‌کننده‌ای را بترساند که در ————– (1)-وسائل ج 91 ص 732 فاذا نشاء فیه خلق آخر و هو الروح فهو حینئذ نفس بالف دینار کاملة ان کان ذکرا و ان کان اثنی فخمسأة دینار (2)-وسائل ج 91 ص 832 حدیث 3 (3)-قانون دیات ماده 891 (4)-تحریر الوسیله ج 2 ص 895(دیة اعضاء الجنین و جراحاته بنسبة دیته‌ای من حساب المأة، ففی یده خمسون دینارا) (5)-جواهر ج 24 ص 573 نتیجه منی او بیرون ریخته شود باید ده دینار دیه آن را بدهد و این دیه برای تضییع نطفه‌ است‌1و همین تعبیر در جواهر نیز آمده و به روایت ظریف استدلال شده است که امیر المومنین‌ (ع)میفرماید هرگاه منی فردی به بیرون ریخته شود،بدون اینکه وارد رحم گردد، دیه آن نصف یک پنجم یکصد دینار،ده دینار است.”