الگوی آرمانگرایی و واقع بینی در اندیشه و سیره امام علی علیه السلام

نویسنده : شعبان لو، حسن؛

(‎10 صفحه – از 36 تا 45 )

خلاصه ماشینی: “[6] عدالت در منظر علی u،‌ آنقدر پر اهمیت جلوه می‌کند، که قبول حکومت را فقط برای اجرای حق و عدل بیان می‌کنند: «به خدایی که دانه را کفید و جان را آفرید، اگر این بیعت‌کنندگان نبودند و یاران حجت بر من تمام نمی‌نمودند و خدا علما را نفرموده بود تا ستمکار شکمباره را برنتابند و به یاری گرسنگان ستمدیده نشتابند، رشتة‌ این کار را از دست می‌گذاشتم پایانش را چون آغازش می‌انگاشتم و چون گذشته به کناری می‌داشتم. چنانکه درباره نظریة آرمانگرایی واقع‌بینانه گفته شد، آن نظریه همان تلفیق آرمانگرایی و واقعگرایی است که البته آرمانها را اصل قرار می‌دهد و در مواقع لزوم بدون در نظر گرفتن اصولی که برای این هدف و آرمان متصور است، ‌دست به اعمالی می‌زند که گاهی متضاد با اهداف آرمانی نیز می‌باشد. حضرت در هیچ شرایطی، از اهداف عالیة اسلام برنگشتند، و همیشه و تحت هر شرایطی بندبند آن را اجرا کردند دلایلی چون: مکتب‌سازی و ایجاد یک جریان فکری خالص و ناب، سازگاری آرمانها و واقعیات با یک دید عاقبت‌اندیشانه، و در نهایت کلان‌نگری حضرت علی u به قضایای اطرافش، سبب شده تا حضرت علی u یک آرمانگرای کامل باشند و به اصولی همچون: عدالت، مساوات و برابری،‌ وفای به عهد،‌ جوانمردی و صفات نیک دیگری کاملا پایبند باشند و همة‌ آنها را در بالاترین درجة خود انجام دهند از طرف دیگر، باید علی u را آگاه به شرایط،‌ اوضاع واحوال اجتماع دانست؛ کسی که خوب می‌بیند، خوب فکر می‌کند، خوب تحلیل می‌نماید؛ و نه‌تنها به اوضاع جامعة هم‌عصر خود آگاهی دارد، بلکه از گذشته و آینده نیز خبر می‌دهد.”