نقض قابل پیش‌بینی قرارداد در فقه و حقوق ایران با نگاهی به نظام «کامن لا» و کنوانسیون وین (1980)
نویسنده : صفایی، سید حسین؛ عسگری، جعفر؛
(24 صفحه – از 5 تا 28 )
چکیده:
یکی از موضوعات و مباحث مهم در حقوق قراردادها، موضوع نقض قرارداد و ضمانت اجراهای ناشی از آن است. در حقوق ایران توسل به ضمانت اجراهای نقض قرارداد، زمانی میسر است که موعد اجرای قرارداد فرارسیده و متعهد تعهدات قراردادی خویش را ایفاء ننموده است؛ اما گاه ممکن است قبل از سررسید انجام تعهد، بر اساس اعلام صریح متعهد و یا حسب اوضاع و احوال موجود، متعهدله به‌طور معقول و متعارف به این نتیجه برسد که متعهد نمی‌‌تواند یا نمی‌‌خواهد در موعد مقرر به تعهد خویش عمل کند. در این حالت، نظریۀ نقض قابل پیش‌بینی قرارداد مطرح می‌شود و به متعهدله این اجازه را می‌دهد که با تمسک به ضمانت اجراهای این نظریه خود را از زیر بار تعهدات قراردادی که در آینده با نقض مواجه خواهد شد، رهایی بخشد و حسب مورد، اقدام به تعلیق یا فسخ قرارداد نماید. ولی سؤال اساسی این است که آیا در نظام حقوقی ایران متعهدله می‌تواند قبل از فرارسیدن موعد اجرای تعهد، به استناد این نظریه به ضمانت اجراهای ناشی از نقض قرارداد متوسل شود یا باید منتظر فرارسیدن موعد قرارداد باشد. هرچند این نظریه در حقوق ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته و هیچ ماده قانونی نیز بدان اختصاص نیافته است ولی در این مقاله، با بررسی نظام حقوقی ایران و ضمن مطالعۀ تطبیقی در نظام «کامن لا» به‌ویژه حقوق انگلیس و آمریکا و همچنین اسناد حقوقی بین‌المللی به‌ویژه کنوانسیون بیع بین‌المللی 1980 به این نتیجه نائل می‌شویم که مبانی و چارچوب اصلی این نظریه در فقه و حقوق ایران وجود دارد و با استناد به اصول و قواعد کلی می‌توان به پذیرش آن در حقوق ایران قائل شد.
آخرین دیدگاه‌ها