نقش شرکت های مادر تخصصی در حقوق تجارت بین الملل

نویسنده : احمدزاده، حامد ؛

(‎16 صفحه – از 159 تا 174 )

چکیده:
شرکت های فراملی پدیده جدید دنیای تجارت هستند. این شرکت ها از جایگاه مهمی در عرصه حقوق تجارت بین الملل برخوردار شده و موفق به درهم ریختن تشکیلات سنتی و قدیمی حقوقی به ارث رسیده از حقوق بین الملل کلاسیک شده اند. رایج ترین الگوی ساختاری برای تشکیلات فراملی الگوی هرمی است که در آن یک شرکت مادر در راس هرم قرار می گیرد و شرکت های زیرمجموعه تحت مالکیت و کنترل شرکت مادر تشکیل می شوند. این مسئله که شرکت های مادر را مانند دولت ها دارای شخصیت حقوقی دانسته و آنها را جزء تابعان نوین حقوق بین الملل به شمار آوریم، اثر بسیار مهمی در تبیین قدرت قانونگذاری آنها دارد. این مقاله به شیوه توصیفی-تحلیلی تدوین شد و در آن نشان داده شد که شخصیت حقوقی بین المللی شرکت های مادر تخصصی محدود و دارای جنبه اشتقاقی و فرعی است و از سوی دولت ها اعطا می گردد. اگرچه این شرکت ها در حوزه خصوصی فعال هستند و تابع فعال حقوق بین الملل به حساب نمی آیند ولی می توان آن ها تابع منفعل حقوق بین الملل دانست. در واقع این شرکت ها دارای برخی حقوق و تعهدات بین المللی هستند ولی خصیصه حاکمیت و حقوق و تکالیف کشورها یا سازمان های بین المللی را ندارند. این شرکت ها در قبال خسارت وارده به اشخاص ثالث حسب امر، مسئولیت مدنی و کیفری دارند.