اصلاح 62؛ تعمقی در ماده ی (51) از منشور ملل متحد (دفاع مشروع)

نویسنده : صادقی، سید حسین ؛

(‎6 صفحه – از 117 تا 122 )

خلاصه ماشینی: هر چند در مورد مبانی دفاع مشروع نظریات گوناگونی بیان شده ، ولی حق طبیعی هر انسان برای دفاع در مقابل هر گونه حمله و تجاوز ناحق از جمله مهم ترین توجیهات مبنای این حق است و مشاهیر فقهای اسلامی در مباحث خود از دفاع مشروع در مقام تحلیل دفاع فردی و جواز آن در اسلام با توسل به برخی از آیات قرآن کریم و احادیث و روایات منقول از پیامبر اکرم (ص ) و ائمه ی طاهرین علیهم السلام ، دفاع از نفس و مال و عرض و ناموس را با رعایت شرایطی جایز دانسته و به عنوان حق استثنایی معرفی کرده اند. اصول دفاع مشروع ماده (٥١) منشور ملل متحد، مقرر می دارد که :«در صورت وقوع حمله ی مسلحانه علیه یک عضو ملل متحد تا زمانی که شورای امنیت ، اقدامات لازم برای حفظ صلح و امنیت بین المللی را به عمل آورد، هیچ یک از مقررات این منشور به حق ذاتی دفاع از خود، خواه فردی یا دسته جمعی لطمه ای وارد نخواهد آورد. این در حالی است که برخی از حقوق دانان بر این باورند که پیش از تشکیل سازمان ملل متحد در سال ١٩٤٥، حقوق عرفی دفاع مشروع وجود نداشته و به جای یک مفهوم حقوقی، دفاع مشروع به عنوان یک عذر سیاسی برای توسل به زور مورد استفاده ی کشورها قرار می گرفته است . از جمله مواردی که شورای امنیت سازمان ملل متحد در تصمیمات خود به دفاع مشروع اشاره کرده ، قطعنامه ٦٦١ می باشد که شورا حق دفاع مشروع را در پاسخ به حمله ی نظامی عراق علیه کویت براساس ماده (٥١) منشور مورد تأیید قرار داد.