انگیزه و تأثیر آن در مسئولیت کیفری قسمت اول

نویسنده : زراعت، عباس ؛

(‎6 صفحه – از 20 تا 25 )

خلاصه ماشینی: “(به تصویرصفحه مراجعه شود) قسمت اول‌ انگیزه و تأثیر آن در مسئولیت کیفری دکتر عباس زراعت(دانشیار گروه حقوق دانشگاه کاشان) چکیده: عنصر معنوی هر جرمی معمولا با انگیزه یا داعی شروع می‌شود و انگیزه که مجرم را وادار به ارتکاب جرم‌ می‌کند اساسا تأثیری در مسئولیت کیفری ندارد و به رغم مخالفت‌هایی که با این ادعا وجود دارد مشهور حقوق‌دانان‌ آن را از مسلمات حقوق جزا می‌دانند؛اما شناسایی خود انگیزه اهمیت فراوانی دارد؛زیرا ابهامات و برداشتهای‌ متفاوتی که در مورد آن وجود دارد گاهی موجب به اشتباه افتادن نویسندگان حقوقی وبه ویژه متصدیان امر قضا می‌شود؛بنابراین،انجام تحقیقی در این خصوص بدون فایده نخواهد نبود و بر همین اساس،مقاله حاضر در نظر دارد پیرامون چند مطلب در مورد انگیزه به بحث بپردازد؛ازجمله اینکه ماهیت انگیزه چیست؟رابطه آن با سوء نیت خاص کدام است و چه شباهتها و تفاوتهایی با یکدیگر دارند؟مکاتب کیفری چه دیدگاهی در مورد تأثیر انگیزه در مسئولیت کیفری دارند؟انگیزه در حقوق کیفری ایران و قوانین موضوعه چه جایگاهی دارد؟و.. 3-قصد مجرمانه در هر جرمی یک چیز بیشتر نیست و همه مجرمان همان قصد را دارند؛اما برای ارتکاب یک جرم،انگیزه‌های‌ مختلفی ممکن است وجود داشته باشد مثلا در جرم قتل،همه قاتلان یک قصد بیشتر ندارند که همان قصد نقض قانون جزا و کشتن و خارج کردن روح از بدن دیگری است؛ اما انگیزه قتل ممکن است در یک مجرم، حسادت باشد،در یکی عشق باشد،در دیگری‌ به دست آوردن مال باشد و 4-از آنجا که وجود یا فقدان قصد مجرمانه در تصمیم دادگاه تأثیر بنیادین دارد، بنابراین دادگاه باید آن را احراز نماید؛اما احراز انگیزه،تکلیف دادگاه نیست مگر در موارد خاص که قانونگذار اهمیت خاصی را برای‌ انگیزه در نظر گرفته باشد؛مثلا در جرم سقط جنین انگیزه حفظ حیات مادر،تأثیر اساسی‌ دارد،به گونه‌ای که اگر این انگیزه احراز شود، مرتکب بزائت حاصل می‌کند؛برخلاف قتل‌ شخص بیمار که به فرض وجود انگیزه خیر خواهانه تأثیر در مسئولیت قاتل نخواهد داشت.”