رویکرد نوین حقوق کیفری در موضوع بار اثبات دفاعیات

نویسنده : مهرا، نسرین ؛ زاهدی، عبدالوحید ؛

(‎22 صفحه – از 63 تا 84 )

چکیده:
صرف ارتکاب رفتار مادی مجرمانه نمیتواند منجر به محکومیت شـخص مرتکـب شود بلکه اثبات جرم و انتسـاب رفتـار مجرمانـه بـه شـخص مرتکـب اسـت کـه منجـر به محکومیت وی به مجازات جرم ارتکابی میگردد. در واقع بر مبنای قواعد شکلی است که وقوع جرم اثبات شده و مجرم محکوم و مجازات میشـود. مسـئله حـائز اهمیـت در اثبات وقوع جرم و مجرمیت متهم ، «بار اثبـات جـرم و دفاعیـات مطروحـه » پـدر رونـد رسیدگی کیفری میباشد. بار اثبات ، پاسخ به این سئوال است کـه چـه شـخص یـا مقـامی بایـد در جریـان رسیدگی کیفری ادعای خود را اثبات نماید. در این جا بحث بر سر وجود دلیـل نیسـت بلکه مهم مسئولیت و وظیفه اثبات میباشد. اگر دادستان (مقام تعقیب ) بار اثبات ادعای خود را بر عهده داشته باشد، در صورت عدم اثبات ، متهم تبرئه مـیشـود. بـالعکس اگـر متهم باید بار اثبات ادعای خود مبنی بر وجود دفاع را تحمل کند، در صورت عدم ارائـه دلیل کافی و مناسب ، متهم محکـوم مـیگـردد. بـدیهی اسـت نتیجـه محاکمـه رابطـه تنگاتنگی با قرار دادن بار اثبات بر دوش متهم یا دادستان دارد. در خصوص دفاعیات آمده در قوانین جزائی شامل عوامل موجهـه جـرم و عوامـل رافع مسئولیت کیفری و بار اثباتی آن ها، قوانین جزایی و دکترین نظـر واحـدی را ارائـه نداده و اتفاق نظری در این موضوع وجود ندارد. در این مقاله سعی شده با رویکرد نـوین حقوق کیفری مبنی بر شکل گیری تئوری «قواعد جامع »١ در مقابل «قواعد نقض پذیر»