رسمی سازی عدالت غیررسمی در ایران با تأکید بر زمینه های تاریخی – اجتماعی شکل گیری خانه ی انصاف و شورای داوری
نویسنده : محمودی جانکی، فیروز ؛
(34 صفحه – از 87 تا 120 )
چکیده:
تشکیل نهادها و سازمان‌های جدید دولتی و متمرکز شدن امور در دستان دولت به تحدید تدریجی اختیارات و سلطهء نظامات اجتماعی انجامید به گونه‌ای که هرچه دولت به سمت اقتدارگرایی و تمرکز بیش‌تر گرایش یافت،عرصه بر آن نظامات و ساختارهای خودجوش اجتماعی تنگ‌تر شد.با اینکه این تحول همواره قضاوت منفی عمومی را در پی نداشته، ولی به دلیل ویژگی‌های دولت در ایران،به ویژهء مطلق‌گرایی عصر پهلوی منجر به تغییرات ناسازگار با ساخت اجتماعی در ایران شده است.تشکیل عدلیهء نوین که ایده‌ای قابل دفاع در تاریخ معاصر ایران است،به تدریج منجر به تبعیت از ایدهء شکل‌گیری دولت مدرن به سمت کنار زدن و محو نهادهای سنتی اجتماعی ایران در زمینهء حل و فصل اختلافات شد.پس از تشکیل عدلیهء نوین و رسمی‌سازی اجرای عدالت،تشکیل دو نهاد خانهء انصاف و شورای داوری برپایهء تجربهء اجتماعی و ریشه‌های تاریخی حل و فصل غیر رسمی اختلافات در ایران و نیز تحت تأثیر تجربهء برخی از کشورهای اروپایی نخستین تجربهء بازگشت دادگستری به روش‌ها و رویه‌های غیر رسمی برای آسان‌سازی کار اجرای عدالت بود.تسلط بروکراسی اداری و قضائی در همهء شؤون چنان بود که نهادهای شبه قضائی از این دست نتوانست سنت‌ها، رویه‌ها و نظریه‌های فراموش شده را به خوبی احیاء کند.تنها در کنار دادگستری و برای کمک به آن از این پشتوانهء اجتماعی جسته و گریخته بهره‌برداری ابزاری شده است؛سنتی که پس از دههء 40 آغاز شده است.
آخرین دیدگاه‌ها