بزه دیده به منزله شاکی و حقوق او در مقررات دادرسی کیفری ایران

نویسنده : ابراهیمی، پیمان ؛

(‎38 صفحه – از 287 تا 324 )

خلاصه ماشینی: “در فصل نخست که به بررسی نقش و جایگاه بزه‌دیده در مراحل آغازین فرایند کیفری(یعنی مرحله تعقیب و تحقیق)اختصاص یافته است،«به رسمیت‌ شناختن بزه‌دیده»به‌منزلهء نخستین گام در جهت احقاق حقوق بزه‌دیده و احیا و تثبیت موقعیت و جایگاه او در فرایند عدالت کیفری،مورد تحلیل قرار می‌گیرد و سپس به معرفی مهم‌ترین ملاک‌های حمایت از بزه‌دیده که در این مرحله به‌ منزله شاکی یا مدعی خصوصی در مقررات شکلی آیین دادرسی کیفری شناخته‌ می‌شود پرداخته خواهد شد. با این اوصاف می‌توان گفت:که در جرائم غیرقابل گذشت،هرچند که‌ بزه‌دیده به‌عنوان عنصری از اجتماع می‌تواند پی‌گیری رویداد مجرمانه را از دستگاه عدالت کیفری تقاضا کند و مدعی‌العموم موظف است که به نیابت از تک‌تک افراد و اشخاص جامعه این وظیفه را انجام دهد اما توجه به بزه‌دیده در مقام شاکی جنبهء فرعی دارد چون متهم در ابتدا به خاطر تعرض به حریم اجتماع‌ و سپس به خاطر بزه‌دیده مورد محاکمه و برخورد قرار می‌گیرد. باتوجه به وضعیت موجود بهتر است‌ قانون‌گذار این نهاد را از مرحله شروع تا خاتمه فرایند تعقیب پیش‌بینی کند تا فرصت تصمیم‌گیری بیشتری برای طرفین دعوا ایجاد شود و از طرف دیگر در صورت حصول سازش در مراحل اولیه تعقیب از تقبل هزینه‌های زمانی، اقتصادی و هزینه‌های ناشی از به کارگیری نیروی انسانی در قوه قضائیه‌ جلوگیری می‌شود و بزه‌دیده در مدت زمان کمتر و با صرف هزینه‌های کمتر به‌ نتیجهء مطلوب می‌رسد و در صورت امکان متهم از مظان اتهام رهایی می‌یابد و بزهکار از مسیر پذیرش پاسخ‌های دستگاه عدالت کیفری در مورد جرم خارج‌ می‌شود.”