آثار فقدان اهلیت

نویسنده : کشاورزی، مهدی ؛

(‎16 صفحه – از 115 تا 130 )

خلاصه ماشینی: “تأکید قانون بر لزوم وجود سه وصف در متعاملین این سؤال‌ را به همراه دارد که اگر متعاملین فاقد اوصاف موردنظر باشند و یا آن اوصاف را به‌طور ناقص داشته باشند،تکلیف معاملات آنها چگونه خواهد بود؟ در این گفتار سعی در ارائه پاسخی منطقی و بدون تعارض و منطبق بر نظر مقنن داریم‌ البته بدون این‌که نیازی به اصلاح قانون و مواد مورد بحث احساس گردد. (1)-محمدی،دکتر ابو الحسن،مبانی استنباط حقوق اسلامی،نشر دانشگاه تهران چاپ هفتم سال 1370 ص 194 (2)-مأخذ پیشین ص 189 (3)-کاتوزیان،دکتر ناصر،مأخذ پیشین ص 25 اگر منظور قانونگذار در ماده 1212 آن‌طور که بعضی از نویسندگان بیان می‌کنند غیرنافذ بودن معاملات صغیر ممیز باشد. آیا این استدلال فقط خاص افراد غیررشیداست؟یا این‌که در همه محجورین جاری است؟مطابق استدلال‌ ما بایستی معاملات مجنون را(در حالتی که مجنون بالغ است)به واسطه وجود بعضی از شرایط اهلیت غیرنافذ بشناسیم. حال آن‌که علت بطلان معاملات مجنون ناشی از این امر است که فقدان‌ این وصف اهلیت به تبع خود فقدان شرط اساسی دیگر معاملات یعنی قصد در انشاء معامله را نیز به همراه دارد. اشکال اساسی تمام کسانی‌که ادعای تعارض در این مواد نموده‌اند،این است که آنها ماده 212 را به معنای معاملات صغیر و غیررشید و مجنون می‌شناسند1حال آن‌که این‌ ماده به کسانی نظر دارد که بالغ و عاقل و رشید نیستند. به بیان دیگر ماده 212 ناظر به‌ کسی است که فاقد سه وصف در یک زمان است و برخلاف نظر کسانی‌که ادعای ابهام‌ در مواد مورد بحث کرده‌اند این ماده ناظر به کسانی نیست که بعضی از آنها بالغ نیستند.”