کفائت در ازدواج

نویسنده : دیانی، عبدالرسول ؛

(‎18 صفحه – از 85 تا 102 )

خلاصه ماشینی: “به‌علاوه،در روایات متعدد دیگری که توصیه شده است،که با چه خانواده‌ای وصلت کنید،گواه بارز و آشکاری است بر این‌که ائمه به‌طور مطلق فارغ‌ از این شرط در ازدواج نبوده‌اند ولی نمی‌خواسته‌اند به‌طور مصرح زمینه‌ای را برای‌ توجیه نابرابریهای اجتماعی که ریشه‌کن کردن آنها براساس اسلام را تشکیل می‌دهد،فراهم نموده باشند،مثلا در روایتی آمده است: الشجاعه فی اهل خراسان و الباه فی اهل بربر و السخاء و الحسد فی العرب فتخیروا لنطفکم یعنی اگر به دنبال داشتن فرزندی شجاع هستید،زنی از اهلی خراسان و اگر زنی برای‌ مسایل جنسی می‌خواهید از اهل بربر و برای بخشش و حسد از اهل عرب همسر برای‌ نطفه‌های خود انتخاب کنید2روایات متعدد دیگر در باب اختیار نوع همسر از جهات‌ مختلف مثل این‌که بوی خوب بدهد،زیباروی،سفید،موبلند،گشاده‌رو،بذله‌گو،باکره و ولود3باشد،و یا کراهت از ازدواج با برخی ملیتها که گفته شده وفادار نیستند،کراهت‌ ازدواج با احمق‌4همه و همه دلالت بر لزوم شناسایی قبل از ازدواج و حد اقل بر لزوم‌ کفو بودن از یک طرف دلالت دارد و نشان می‌دهد ائمه نیز فارغ از شرط کفائت در ازدواج نبوده‌اند. یا مثلا اگر زن بسیار زیبایی را به عقد مردی‌ زشتروی درآوریم،زمینه از نظر اجتماعی برای طلاق فراهم است به خصوص این‌که‌ خود قانونگذار اساسی‌ترین مورد از موارد طلاق خلع را در چنین موردی دانسته‌ است‌1در همان داستان ازدواج جویبر با ذلفاء نیز ابتدا با این‌که پدر ذلفاء می‌دانست که‌ جویبر بنا به امر پیامبر برای خواستگاری ذلفاء آمده است و پیامبر نیز از جانب‌ خداوند حرفی نمی‌زند ولی باز پذیرش این دستور برای وی سخت می‌نمود و ابتدا در مقابل آن مقاومت نموده و به عدم کفائت استناد نمود ولی پیامبر با تصریح به مدنظر قرار دادن کفائت ایمانی فرمود:المؤمن کفو المؤمنه که همان‌طور که عرض شد برای شکستن‌ برخی سنتهای جاهلی مرسوم به صورت قواعد مسلم آن زمان و یا برای ترغیب و تشویق‌ جوانان برای ازدواج باشد که لازمه‌اش تسهیل در این امر با برداشتن شرایط اضافی بود.”