تسبیب و وجوه آن

نویسنده : صالحی راد، محمد ؛

(‎30 صفحه – از 37 تا 66 )

خلاصه ماشینی: “و پس از اینکه در ماده 316 قانون مزبور مقرر می‌دارد:«جنایت اعم اینکه به مباشرت انجام شود یا به تسبیب یا به اجتماع‌ مباشر و سبب موجب ضمان خواهد بود»،در ماه 317 همان قانون تسبیب را چنین‌ تعریف نموده است:«تسبیب در جنایت آن است که انسان سبب تلف شدن یا جنایت علیه‌ دیگری را فراهم کند و خود مستقیما مرتکب جنایت نشود به طوری که اگر نبود جنایت‌ حاصل نمی‌شد مانند آنکه چاهی بکند و کسی در آن بیفتد و آسیب ببیند»2 به نظر می‌رسد که تفکیک اتلاف‌به‌اتلاف بالمباشره و اتلاف بالتسبیب مبتنی بر ملاحظه عملی بداهت انتساب علت خسارت به شخص یا تردید اولیه در این انتساب، به لحاظ جمع اسباب محتمل ؟؟؟،بوده باشد. در رابطه با این حادثه چیزی که مورد اتفاق نظر عزیزانمان هم در محاکم‌ هم‌شعبه محترم دیوان عالی کشور است،این است که هیچ‌گونه نقشی برای مباشرین و مباشرت در این قضیه لحاظ نکردند یعنی طوری است که می‌خواهند بگویند که مسأله،مسأله سببیت است یا اگر هم مباشر طرف قضیه هست اقوی بودن سببیت را می‌خواهند بگیرند و در نتیجه شعبه محترم می‌گوید که مسئولیت دارد محاکم می‌گویند خیر سبب اقوی نبوده مسئولیت ندارد واقعیت هم این است که ما قبل از اینکه استناد به مواد قانون یا تبصره‌ها بنماییم باید اصل سببیت را در این قضیه احراز کنیم بعدا اقوی بودن،اقوی نبودن را مستند به قانون و تبصره درست کنیم واقعیت امر را وقتی‌ لحاظ می‌کنیم ما می‌بینیم در طول ساعات اداری این قطعات تکه‌های کانتینرها و چیزهای دیگری را سربازان با همان وسائل و لو به دستور فرمانده حمل کردند هل‌ دادند و انداختند در آن گودال و هیچ حادثه‌یی هم رخ نداده است خارج از وقت اداری‌ فرمانده که حضور نداشته و لو دستورش نقش خودش را بازی می‌کرده،خودش‌ حضور نداشته خلاصه‌اش این است که اینها زورشان نرسیده این تکه سنگین‌تر را هل‌ بدهد بیندازند پائین،دیگران خودشان را کشیده‌اند کنار،این سرباز مانده زیر از بین‌ رفته است،اگر ما باشیم و علت حادثه و سبب حادثه را بخواهیم واقعا واقع‌بینانه لحاظکنیم و قضیه را تمام کنیم…”