مصلحت و پایه های فقهی آن
نویسنده : مرعشی، سید محمد حسن ؛
(30 صفحه – از 9 تا 38 )
خلاصه ماشینی: وظیفه مجتهدین بنابراین مجتهد نه تنها باید سند روایت و دلالت آن را مورد بحث قرار دهد و از وجود معارض فحص و جستجو کند بلکه لازم است که فرق بین احکام ثابت و متغیر را بداند یعنی آگاهی داشته باشد چه حکمی ثابت و چه حکمی متغیر است و این اصل که روایات وارده از اهل بیت علیهم السلام بدست می‌آید میتواند در بسیاری از مسائل راه‌گشا و بسیاری از مشکلات فقهی را حل نماید مثلا در ارتباط با مساله تعلق دیه بر عاقله میتوان این بحث را مطرح کرد که آیا شارع مقدس اسلام که در مواردی از جنایات دیه را متوجه عاقله ساخته است از احکام ثابت است و یا از احکام متغیر فقهاء عظام رضوان الله تعالی علیهم آنرا از احکام ثابت دانسته‌اند فلذا بدون در نظر گرفتن شرائط زمانی و مکانی فرموده‌اند که عاقله مسئول پرداخت دیه است و هروقت از آنان میپرسند که چرا عاقله باید دیه جنایت دیگری را بپردازد پاسخ قانع‌کننده‌ای نداشتند مثلا نقل میکند وقتی شاه عباس از شیخ بهائی در مجلس درسش پرسید چرا عاقله باید دیه قتل خطائی را بپردازد شیخ بهائی در پاسخ فرمودند بخاطر این استکه عاقله مسئول تربیت قاتل بوده و چون به مسئولیت خود عمل نکرده است مکلف به پرداخت دیه شده است.
آخرین دیدگاه‌ها