حق، صلح و منزلت انسانی تأملاتی در مفاهیم قاعده حقوقی، ارزش اخلاقی و بشریت

نویسنده : فلسفی، هدایت الله ؛

(‎126 صفحه – از 5 تا 130 )

خلاصه ماشینی: , Renaut, philosophie politique, 3: Des droits de l’homme à l’idée républicaine, Paris, PUF. در حال‌حاضر که همة دولتها ظاهرا به سمت جهانی شدن گام برمی‌دارند، به نظر می‌رسد که پلورالیسم اجتماعی ـ فرهنگی دچار تضادی درونی شده است، به این صورت که دولتهای عضو جامعة بین‌المللی در عین حالی که از کلیت مقررات اساسی حقوق بین‌الملل دفاع می‌کنند، رفتار آنها سمت و سویی فردی دارد، و ملاک آنها، در عمل، ارزشهای خاصی است که در قیاس با منافع کلی جامعة بین‌المللی، مبین منافع شخصی (جزئی) آنهاست. این وضعیت با آنکه در وهلة نخست مطلوب به نظر می‌رسد، قاعدة حقوقی را مستقر نمی‌سازد، زیرا در مرحلة اجراء معلوم می‌شود که برای این قواعد رفتاری ابزاری کافی تعبیه نشده است: حقوق بین‌الملل تا آنجا که لازم می‌نموده است مقرراتی دربارة مسائل اساسی جامعة بین‌الملل، مثل توسل به زور، یا مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، انسانی، و فنی، وضع و تدوین کرده است؛ اما به نحوة اجرای چنان مقرراتی بی‌اعتناء مانده است؛ گویی تفاوتهای فرهنگی موجود هیچگونه تأثیری در اجرای آن مقررات ندارد. ‌آنچه از این تفکیک برمی‌آید، آن است که تعبیرات مختلف شخصیت حقوقی، یا مجموعه‌ای ساده از مقررات حقوقی، مثل قانون، عمل یکجانبه، و قرارداد برای تبیین نظام موزون حقوقی، و یا به عبارت دیگر مجموعه‌ای از قواعد و فنون و روشهای حقوقی که حول محوری اساسی یا به عبارت بهتر غایتی مشترک فعال هستند، بسنده نیست، و در نتیجه نهادهای حقوقی تنها مفاهیمی هستند که به بهترین وجه این خصوصیت را نمایان می‌سازند، زیرا با ساخت حقوقی هر مجموعة کلی ـ ارگانیسم یا مکانیسم ـ که از قواعد پایدار ترکیب یافته باشد، و هر وضعیت حقوقی را با توجه به غایتی معین اداره ___________________ 166.