وقف و تعدیل ثروت (وقف و ارکان و شروط آن)

نویسنده : طباطبایی، محمد تقی؛

(‎3 صفحه – از 53 تا 55 )

خلاصه ماشینی: “(2)با تأکیداتیکه در موضوع وقف از طرف شارع و پیغمبر گرامی اسلام شده عمل وقف از طرف صحابه و تابعین بحدی وسعت و رواج داشته که بگفته مهاجرین عبد اله،در صحابه از مهاجرین‌ و انصار کسی نبوده که با توانائی برای وقف از آن خودداری نموده باشد و بطوریکه از آثار و متون‌ تاریخی و از جمله سفرنامه ابن جبیرو ابن بطوطه جهانگردان قرن ششم و هفتم ظاهر است موقوفات‌ در ادوار مختلفه در کلیه بلاد و ممالک اسلامی بقدری بوده است که عمده شئون اجتماعی و امور عام المنفعه‌ از کلی و جزئی بوسیله عوائد موقوفات انجام میشد و حتی بر عناوینی از قبیل جبران خطاها و و غفلت کاریهای خدمه و بردگان و رفع مسئولیت آنان در مقابل کارفریان و اربابان موقوفاتی وجود داشته است که ابن بطوطه در سفرنامه خود نسبت بموقوفات دمشق بطور اجمال بیان نموده است ایقاع قابل انجام و صورت‌پذیر است و احتیاج بقبول ندارد و در اوقاف خاصه ممکن است گفته‌ شود بر حسب اختلاف موارد و نحوه وقف مختلف است چه در وقف خاص انتفاع موقوف علیهم و نحوه‌ استحقاق آنها بدو صورت انجام پذیر است: (الف)بطریق تملیک عوائد و منافع مثل اینکه باغ خود را وقف کند بر اولاد خود که‌ عوائد آن مال آنها باشد که در چنین فرضی با بروز ثمره و محصول عینا بنحویکه مقرر شده مال‌ موقوف علیهم خواهد بود که موقوف علیهم حق فروش و صلح و هبه ثمره و عوائد و محصول را خواهند داشت و واجبات مالی بآن تعلق میگردد و موجب استطاعت و وجوب حج میشود و برای‌ طلب‌کاران ثمره و عوائد حاصل شده قابل توقیف و تأمین و استیفاء دین خواهد بود و بارث‌ منتقل میشود.”