حقوق فضا (1)

نویسنده : حیدری، مسعود؛

(‎5 صفحه – از 14 تا 18 )

خلاصه ماشینی: “» حقیقت اینست که حقوق رم مانند دیگر سیستم‌های حقوقی قدیمی،حقوق محدود و معدودی را برای مالکین زمین در فضای بالای آن شناخته بود و همانطور که در عرف رومی‌ بخوبی نشان داده شده است دامنهء این حقوق هرگز به انتهای آسمان نمیرسد،بلکه محدود به‌ حقوقی بوده است که علما برای حفظ و وراثت و حمایت انتفاع مشروع مالک از زمین و محصولات و مستحدثات در آن از گزند و مداخلهء اشخاص از راه فضا لازم و ضروری بوده است. مادهء 38 قانون مدنی ایران میگوید«مالکیت زمین مستلزم‌ فضای محاذی آنست تا هرکجا که بالا رود و هم‌چنین است نسبت به زیر زمین باین جمله مالک حق‌ همه گونه تصرف در هوا و قرار دارد مگر آنچه را که قانون استثناء کرده باشد»*** تا آغاز قرن بیستم مسائل مربوط به حقوق مالکیت بر هوا بطور ابتدائی فقط در حقوق‌ مالکیت خصوصی مورد بحث و توجه بود و هوا بعنوان موضوع دولت‌ها کمتر اهمیت‌ داشت ولی با پرواز هواپیمای ملخ‌دار و قابل هدایت مسألهء حاکمیت در هوا اهمیت زیادی پیدا کرد و مستملکات هوائی بعنوان آن قسمت از فضا که بر فراز قلمرو زمینی و دریائی یک دولت‌ قرار دارد یکی از اجزاء تشکیل‌دهنده قلمرو که از ارکان سه‌گانه دولت بمعنی حقوق‌ بین‌المللی آنست گردید و از این‌رو قواعد و مقررات راجع به بهره‌برداری از فضا بمنظور هواپیمائی مربوط بآغاز قرن بیستم است راجع بحقوق دولت‌ها و حاکمیت آنها در فضای قلمرو زمینی و دریائی آن کشورها نظریات و«تئوریهای»گوناگونی از طرف دانشمندان حقوق بین‌المللی‌ بیان شد.”