لزوم قابلیت پیش بینی خسارات ناشی از نقض تعهدات قراردادی

نویسنده : وحیدی، غلام حسین؛

(‎38 صفحه – از 357 تا 394 )

چکیده:
مقصود متعاقدين هر قرارداد، ايفاي درست و به موقع تعهدات ناشي از آن است. بنابراين، بديهي است كه چنانچه در اثر تاخير يا عدم ايفاي تعهدات قراردادي خسارتي به بار آيد، مسووليت جبران آن بر عهده عهدشكن مستقر مي شود. اما پرسش مهمي كه به ذهن مي رسد راجع به دامنه اين مسوولت است: آيا اين مسووليت شامل تمامي خسارات، اعم از خساراتي كه بروز آن ها در اثر نقض عهد پيش بيني مي شده و آنچه پيش بيني نمي شده، است يا خير و در هر صورت چرا و چگونه.
در هيچ يك از متون قانوني كشور ما از لزوم قابليت پيش بيني خسارت به عنوان يكي از اركان تحقق مسووليت قراردادي يا به عنوان يكي از شرايط دعوي مطالبه خسارات ذكري به ميان نيامده است. با وجود اين،‌ تحليل منطقي اوصاف حاكم بر ضرر، حرمت تصرف ناروا در اموال ديگران، لزوم آگاهي نسبي از دامنه آثار حقوقي ناشي از نقض عهد و ابتناي انعقاد و التزام به مفاد قرارداد بر اراده آزاد طرفين، لزوم وجود چنين شرطي را توجيه مي كند. اين مقاله بر آن است تا نشان دهد كه در حقوق ما، طرف مقصر در نقض تعهدات قراردادي فقط مسوول جبران خسارات قابل پيش بيني ناشي از نقض تعهد قراردادي است. از اين رو سعي شده تا با نيم نگاهي به حقوق خارجي، مباني اين شرط را استخراج و ويژگي هاي آن را بيان نمايد.