رژیم قانون حاکم دیوان داوری ایران- ایالات متحده در دعاوی نفتی و تأثیر آن در روند داوری بین المللی

نویسنده : محبی، محسن؛

(‎48 صفحه – از 45 تا 92 )

خلاصه ماشینی: بنظر دیوان با توجه به خصلت بین المللی‌ قرارداد که بین یک مؤسسه دولتی(شرکت ملی نفت ایران)و چند شرکت خارجی‌ (اعضای کنسرسیوم)منعقد شده است،و نیز با توجه به ابعاد منافعی که در این قرارداد مطرح است‌33و پیچیدگی حقوق و تعهدات طرفین،و بالاخره با توجه به ارتباطی که‌ این قرارداد با سایر قراردادهایی که در کشورهای حوزه خلیج فارس منعقد می‌شود وجود دارد؛دیوان مناسب نمی‌تواند آن را از حیث ماهوی و مسأله مسئولیت نیز مشمول قوانین داخلی یکی از طرفین تلقی کند بلکه مشمول اصول کلی حقوقی است‌ که در ماده 5 بیانیه حل و فصل هم ذکر شده است. آن سنت شکنی‌های شتابنده که در دهه 1950 شروع شده بود و در دهه‌ 1970 با رأی مرحوم دوپویی در پرونده تگزاکواوج و موجی در رویه داوری بین‌المللی‌ درافکنده بود، به نام جنبش بین‌المللی کردن قراردادهای بین شرکتهای خصوصی‌ و مؤسسات دولتی در جهان سوم سعی می‌کرد با استعانت از روند حضور اشخاص‌ خصوصی در حوزه بین‌الملل که در آن ایام سخن روز بود،شرکتهای خصوصی‌ خارجی را نیز تا اندازه دولت بالا آورد و قراردادهای آنها را از حکومت قانون داخلی‌ خارج نماید و تابع حقوق بین‌الملل سازد؛در سطوح دکترین مورد انتقادات زیادی قرار گرفته‌37امروزه از نفس افتاده است.