بخش تحقیق: تعهد به نفع شخص ثالث از نظر شیخ انصاری و دکترین های حقوقی معاصر

نویسنده : محقق داماد، سید مصطفی؛

(‎30 صفحه – از 7 تا 36 )

خلاصه ماشینی: (به تصویر صفحه مراجعه شود) بخش‌ تحقیق سید مصطفی محقق داماد تعهد به نفع شخص‌ ثالث از نظر شیخ انصاری و دکترین‌های حقوقی معاصر اصل شخصی بودن قراردادها (Privacy of Contracts) 1یکی از اصول حاکم بر عقود است که در حقوق اروپا،هم در نظام حقوق کامن لا2و هم در نظام مدون‌3پذیرفته شده است. مورد اول:جعل خیار برای شخص ثالث شیخ انصاری در این مسأله مانند بسیاری دیگر از فقیهان معتقد است علاوه بر آنکه در عقد به موجب شرط طرفین یا یکی از آنان‌ می‌توانند دارای خیار باشند،برای شخص ثالث،یعنی کسی که نسبت به‌ عقد بکلی بیگانه است نیز ممکن است خیار قرار داده شود:«و یصح جعل‌ الخیار لأجنبی»13وی پس از نقد و بررسی متونی از قدما،14از قول علامه‌ چنین نقل می‌کند: «قال فی التذکرة لوباع العبد و شرط الخیار للعبد صح البیع و الشرط عندنا و حکی الاجماع فی الاجنبی قال لان العبد بمنزلة الاجنبی»15 یادآوری این نکته لازم است که علامه در تکره،قبل از عبارت فوق‌ حکم کلی صحت وضع خیار به نفع شخص ثالث را به شرح زیر پذیرفته‌ است: «اذا شرط الخیار لاجنبی صح سواء جعله وکیلا فی الخیار اولا». قانون مدنی در مواد فوق از فقه پیروی کرده زیرا همانطور که گفته‌ شد،قاعده شخصی بودن عقود در فقه اسلامی،اگرچه از نظر کلی پذیرفته‌ شده ولی مواردی بر آن تخصیص وارد آمده است،از جمله تعهد به نفع‌ شخص ثالث است که توسط فقیهان امامی از جمله علامه حلی مطرح گردیده‌ و شیخ انصاری آن را پس از تحلیل و بررسی پذیرفته است.