عقل گرایی شهید مطهری

نویسنده : حدادعادل، غلامعلی؛

(‎8 صفحه – از 14 تا 21 )

خلاصه ماشینی: “یعنی استاد مطهری واقعا معتقد بود که یک جهان بینی جامع، باید از یک بنیه عقلانی نیرومند برای تفسیر هستی و پدیده های آن برخوردار باشد و معارف اسلامی، قرآن، نهج البلاغه و کلام اهل بیت را هم، الهام بخش و مؤید این نظر می دانستند. و همین روش او، یعنی همین عقلانیت و عقل گرایی مطهری در فقه هم محسوس بود و ایشان شاید اولین کسی بود – تا آنجایی که بنده می دانم – که در خارج از حوزه ها برای نوع ما که دانشگاهی بودیم، مسأله اخباری گری و اصولی گری را مطرح کردند و این جریان فکری در عالم تشیع را شکافتند. پس ببینید آن نوع سازگاری که امثال شهید مطهری، علامه طباطبایی، ملاصدرا و دیگران بین عقل و عشق و عرفان ایجاد کرده اند، به معنای این نیست که چون عالمی به نام عرفان داریم و انواعی از حقایق با ریاضت و صفای باطن می تواند از طریق کشف و شهود بر انسان آشکار شود، پس اینها حجیت عقل را کنار می زند؛ نه، خود این معنا با عقل قابل فهم است، گرچه آن عالم، احکام خودش را دارد. وقتی بود که اگر در قم کسی پیدا می شد که زبان خارجی می دانست و می توانست از کتاب خارجی استفاده کند، تعجب می کردیم، نه پنجاه سال پیش و نه زمان مرحوم عبدالکریم حائری، بلکه همین بیست و پنج سال پیش، امروز شما بیایید در دانشگاه تهران، در کلاس های درس و بحث فلسفه ما، می بینید که طلبه هایی که درس خارج می خوانند و می آیند پای درس های ما، زبان خارجی شان بهتر از دانشجویان دانشگاه تهران است.”