مسئولیت مدنی ناشی از فروش تراکم شهری توسط شهرداری ها

نویسنده : مدرس، محمد مهدی ؛ مظلوم رهنی، علیرضا ؛ طبائی، مهشید سادات ؛

(‎10 صفحه – از 27 تا 36 )

چکیده:
شهرداری شهرهایی که درآمد کافی نداشته باشند با از دست دادن خودمختاری و وابستگی به بودجه ملی گرایش پیدا می کنند و این امر موجبات دخالت دولت در امور متولیان شهری (شهرداریها و شوراها) را فراهم می آورد. علاوه بر این شهرداریها برای انجام بهتر وظایف واگذار شده به آنها و با در نظر گرفتن این واقعیت که خدمات ارائه شده توسط آنها مستقیما در ارتباط با مردم اند و این امر نیز موجبات حساسیت بیشتر مردم را فراهم می آورد، نیازمند منابع درآمدی پایدارند. این منابع از دوجنبه قانونی بودن و پایدار بودن حائز اهمیت فراوانند. در فروش تراکم شهری توسط شهرداری در صورتی که این اختیار در تامین امور مالی خود در تضاد با حقوق مجاوران یا غیر پیدا کند مسئولیت مدنی شهرداری مصداقیت مییابد. بطوریکه وقتی شهرداری برای توجیه منابع درآمدی خود و کسب درآمد، بلحاظ خودمختاری و عدم درآمد پایدار و از سویی تقاضای مردم نسبت به مسکن، به فروش تراکم شهری میگراید و از سوی دیگر هدف کسب درآمد، رعایت استانداردهای شهرسازی را تحت الشعاع خود قرار میدهد و در مناطقی که از حیث استانداردهای مزبور، تراکم محدود تعریف شده ولی شهرداری از این محدودیت فراتر رفته و فروش تراکم رو به فزونی گذاشته شده تا جائیکه نتیجه آن در ازدحام و متراکم شدن جمعیتی و ناهنجاریهای اجتماعی مجال بروز و ظهور پیدا کرده، مسئولیت مدنی شهرداری معنا پیدا می کند. برای مثال در منطقه ای که از لحاظ استانداردهای تعریف شده، تراکم مجاز برای جمعیت هزار نفر میباشد ولی شهرداری برای کسب درآمد خود، تا میزان دو برابر مبادرت به فروش تراکم می نماید و بدین ترتیب میزان حق انتفاع و سهم مشاعی مالکیت هر شهروند از عرصه زمین شهر بالنسبه و چشمگیر کاهش پیدا میکند، این موضوع باعث بروز ناهنجاریهای اجتماعی مثلا در استفاده هر شهروند از سرانه پارکهای محلات و یا معابر عمومی، شده تا بالتبع عبارت مسئولیت مدنی شهرداری در فروش تراکم تعبیر شود.