تحلیلی بر ارتداد در مذاهب اسلامی از دیدگاه فقه و حقوق

نویسنده : جامعی، محمد امین ؛ اسدی کوه باد، هرمز ؛

(‎20 صفحه – از 235 تا 254 )

چکیده:
ارتداد یکی از مباحث فقه سیاسی اسلام است که از اهمیت زیادی برخوردار است و آیات و روایات زیادی به آن اشاره دارند. همه مذاهب اسلامی، ارتداد را جزء جرمهای موجب مجازات دانستهاند، اما برخی از مذاهب فقهی اسلامی ارتداد را جزء حدود برشمرده اند و برخی هم واژه تعزیر را برای آن مناسب دانستهاند. احکام مرتد بخشی از مباحث مسلّم حقوق جزا در فقه اسلام محسوب میگردد. مسئله حکم ارتداد در میان فقهای شیعه و سنی مورد اتفاق بوده و کسی درباره مجازات مرتد چون قتل، حبس ابد (برای زن)، مصادره اموال و جدایی از همسر تردید نکرده است. روشن است چنین احکامی نقش بازدارندگی دارد و اگر کسی نسبت به عقیده اسلامی تردید پیدا کرد و یا با بررسیهایی به این عقیده و نظر رسید که اسلام یا عقاید مهم اسلامی درست نیست (به نظر خودش)، در این صورت فرد یا باید در ظاهر تظاهر و ریا کند و در باطن این شبهه را نگه دارد و یا این شبهه را به بیرون منتقل کند و کسانی به او پاسخ دهند. اگر فضای برخورد با شبهه و اشکال تنگ باشد و خطر جانی برای شخص مطرح باشد، امکان طرح شبهه و اشکال پدید نخواهد آمد و هیچگاه به شبهات پاسخ داده نخواهد شد و فرهنگ ریا و نفاق در جامعه رواج پیدا خواهد کرد. در این مقاله به بررسی ارتداد در مذاهب اسلامی از دیدگاه فقه و حقوق پرداخته شده است.