نقش رعایت کرامت انسانی در پیشگیری از گسترش جرم

نویسنده : سواری، جاسم ؛ آل طاها، سیدحسین ؛

(‎12 صفحه – از 115 تا 126 )

چکیده:
قرآن کریم انسان را امانت دار الهی معرفی نموده است واز میان موجودات این امانت داری فقط به انسان اختصاص یافته است. در این که این امانت چیست مفسران نظرات متعددی دارند که از جمله آن می توان به تکالیف الهی، شناخت خداوند، امور دینی و فرایض شریعت، اطاعت حدود شرع و عقل، اعضای پیکر انسان، امانت هایی که مردم از یکدیگر می گیرند واختیار آزادی اراده، اشاره کرد. هر کدام از این اقوال بالا که درست باشد نشان دهنده ی این است که انسان با عقل، اختیار و اراده آزاد خود این امانت را پذیرفته است در میان همه موجودات جهان آفرینش تنها اوست که بر اثر دارا بودن اختیار و آگاهی، استعداد و توانایی آن را دارد که امانت دار الهی باشد. مطالعه بحث های فلسفی سیاسی و فلسفه ی حقوق و همین گونه تحلیل قوانین کیفری نشان می دهد که به طور کلی جرم انگاری با تکیه بر پایه ی اصل زیان و سه نگرش پدرسالاری، اخلاق گرایی و کمال گرایی می تواند انجام شود. کمال گرایان بر این باورند که برای پیشرفت اخلاقی و بهبود کمال معنوی شخص باید از الزام کیفری برای انجام رفتارهایی که موجب بهبود منش اخلاقی فرد می شود بهره گرفت. با توجه به اینکه کرامت انسانی امروزه به عنوان یک ارزش دینی و انسانی پذیرفته شده است بهره گیری از ابزار کیفری برای پیشرفت شخصیت اخلاقی فرد ناسازگار با کرامت انسانی است، زیرا موجب نادیده گرفتن عقل و اختیار آدمی که دو رکن کرامت انسانی است می شود، بدین رو می توان از کرامت انسانی به عنوان امری یاد کرد که مانع گسترش جرم می گردد.