جهل گریزی و جور ستیزی در فقه جعفری

نویسنده : میرخانی، عزت السادات ؛

(‎27 صفحه – از 9 تا 35 )

چکیده:
فقه شیعی که رهین تلاش بی‌بدیل صادق آل محمد(u) است، بواسطه جامعیت و توانایی خاص در میان سایر مکاتب از امتیازاتی برخوردار است. عمق بصیرت و برنامه‌ریزی جامع و آگاهی کامل امام صادق(u) موجباتی را فراهم کرد تا شیعه در «تفقه دینی» زبانزد جوامع علمی بشر در طول اعصار گردد؛ قبل از زمان صادقین عدم دسترسی به شیوه صحیح فقهی برای شیعیان یک ضعف محسوب می‌گردید؛ زیرا مبانی این علم از سوی پیامبر(r) و امیرمؤمنان(u) تبیین گردیده بود، لیکن سیاستهای اموی سعی در تخریب و تضعیف آن داشت. لذا امام صادق(u) نهضت علمی و فقهی شیعی را به گونه‌ای بنیان نهاد که در عین برخورداری از علم و حکمت، منطق و بصیرت، به مقابله جدی و مبارزه علمی با تفکرات انحرافی و مصلحت‌ساز از سوی حاکمان و ظلمه بپردازد. او در این شیوه، ارائه حجم فراوانی از علوم و فنون با اندیشه توحیدی، خبره‌پروری، طبقه‌بندی علوم و ایجاد ارتباط منطقی میان آنها، نظام‌سازی، نوآوری و قانون‌مندی فقه، ارائه اسلوب اصل‌سازی و قاعده‌پذیری را در متن علوم اسلامی از آن جمله فقه به خوبی نهادینه ساخت. این مقاله به بعضی از مختصات فقه مزبور از جهت مبانی علمی و سیاسی بویژه مقابله با ظلمه و طواغیت می‌پردازد.