ماهیت دیه: کیفر یا جبران خسارت

نویسنده : بهروزی زاد، حمید رضا ؛

(‎8 صفحه – از 50 تا 57 )

خلاصه ماشینی: “ثالثا نظر اداره ی حقوقی به طورضمنی در مورد مسئولیت عاقله به شرح زیر است: «با توجه به این که طبق مقررات جزایی تفهیم اتهام به کسی می شود که مرتکب جرم شده باشد و عاقله جرمی مرتکب نشده تا به او تفهیم اتهام گردد به علاوه،اخذ تأمین (صدور قرار تأمین کیفری) نیزمربوط به متهم است وعاقله نه متهم است نه مجرم بلکه به حکم قانون ضامن پرداخت دیه ی ناشی ازجنا یت شخص دیگری ا ست… 2- در جنایات شبه عمد به نظر ما دیه ماهیت دو گانه دارد؛ زیرا عناصر و ارکان جنایت شبه عمد با توجه به بند «ب» ماده (295) به قرار زیر ا ست: 1- اراده ی ارتکاب که لازمه ی وقوع و تحقق هر جرمی ا ست 2- قصد فعل بر شخص مجنی علیه3- نداشتن قصد نتیجه یا قصد جنایت4- نوعا جنایی نبودن فعل مجرمانه 5- وجود رابطه ی استنادی بین فعل مجرمانه و نتیجه؛ (26) برای مثال پزشکی که سبب مرگ بیمارش می شود، اگر چه قصد قتل او را ندارد ولی به اعمالی مبادرت کرده که سبب مرگ بیمار شده، پس مرتکب تقصیر شده و باید به خاطر این تقصیرش مجازات شود و مجازات او پرداخت دیه به اولیای دم است و هم چنین جانی طبق ماده (304) خود مسئول پرداخت دیه است که این امر شبیه اصل شخصی بودن مجازات است؛ البته نباید جنبه ی جبران خسارتی دیه را از یاد برد؛ زیرا ا ولا دیه درحق مجنی علیه یا اولیای او منظور می شود در حالی که اگر صرفا جزای نقدی بود، باید به خزانه دولت واریز می گردید.”