ماهیت حقوقی وصیت تملیکی

نویسنده : عباسی، ثمین ؛

(‎4 صفحه – از 45 تا 48 )

خلاصه ماشینی: “ادله عقد بودن وصیت تملیکیبر محصور 1-عدم ایجاد اثر مطلوب موصی باایجاب وصیت:ایجاب موصی،اثر مطلوب اویعنی«تملیک بعد از مرگ»را به وجود نمی‌آورد؛زیرا مطابق ماده 827 قانون مدنی:«تملیک بهموجب وصیت محقق نمی‌شود،مگر با قبولموصی له پس از فوت موصی»،این ماده بهصراحت ایجاد مقتضای ذات وصیت تملیکیکه همانا تملیک موصی به پس از فوت موصیمی‌باشد،موکول به قبول موصی له کرده استو وصیت بدون قبول،مقتضای ذات و اثر واقعیندارد. (کاتوزیان،1377،ص 72) 4-تمایل مقنن به حفظ استقلالاشخاص و جلوگیری از دخالت موصیدر حقوق دیگران:آنچه مفهوم عرفی وصیتتملیکی را به ایقاع نزدیک می‌کند و از نظرها دورمانده،این است که در وصیت(برخلاف عقد مانندبیع)،انشاء تملیک در مقام قصد،منوط به رضایموصی له نمی‌شود،موصی به آن نمی‌اندیشد یارضای به احسان را مفروض می‌پندارد و تملیکرا تنها مقید به مرگ خود می‌کند؛زیرا خود را باموصی له همداستان می‌بیند و در اندیش تقابلنفع او با وارثان قانونی خویش بوده و می‌خواهدبدین وسیله نفع دلخواه را برتری دهد،ولیقانون‌گذار که مایل به حفظ استقلال اشخاص وجلوگیری از دخالت در حقوق دیگران است،نفوذاین انشاء را موکول به قبول موصی له می‌کند. در خصوص عقد یا ایقاع بودن وصیت تملیکی برمحصور اختلاف‌نظر است ولی باید بر آن بود کهعقد است و محتاج به ایجاب و قبول می‌باشد؛زیرا وجود تفاوت‌هایی با سایر عقود،باعث خارجشدن وصیت از شمار عقود نمی‌گردد؛چون ذاتو ماهیت آن این‌گونه اقتضا دارد و رعایت همهعناصر مشترک دیگر عقود در آن لازم نیست،همان‌گونه که عقود اکراهی و فضولی نیز دربرخی زمینه‌ها با سایر عقود همسان نمی‌باشد.”