شورای نگهبان و بررسی قوانین

نویسنده : مهرپور، حسین ؛

(‎20 صفحه – از 55 تا 74 )

خلاصه ماشینی: “نظر نسبت به مصوبه و ارسال آن به مجلس،متوجه شود که برخی مواد آن مغایر با موازین شرع یا قانون اساسی است که از آنها غفلت شده است آیا می‌تواند موارد مغایرت را اعلام دارد و بر این اعلام و تشخیص،اثری مرتب هست یا خیر؟ حساسیت مسئله در مورد مسائل شرعی بیشتر است،زیرا اگر فرضا در اثر غفلت و تسامح و سهل‌انگاری و تخلف شورای نگهبان مثلا،مهلت قانونی‌ منقضی شد،و مغایرت مصوبه با موازین شرع اعلام نشد و به مرحله اجراء درآید ولی بعدا شورای نگهبان بر اثر توجه خود یا تذکر دیگران به این مسئله پرداخت و مصوبه را مغایر موازین شرع دانست،آیا می‌توان گفت با اینکه قانون خلاف شرع‌ هست باز هم به اجراء شدن خود یا باید ادامه دهد و بر نظر از موعد شورای نگهبان‌ هیچ اثری بار نیست؟ اتفاقا هنگام تصویب ذیل اصل 94 قانون اساسی،این مسائل مورد بحث‌ نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی بوده است. این‌ کمیسیون تاکنون،کارآئی و بازدهی چندان از خود نشان نداده است و این‌ مسئله از همان ابتدای تشکیل شورای نگهبان مطرح بود که آیا شورای نگهبان‌ صلاحیت بررسی قوانین گذشته و اعلام عدم مغایرت آنها با موازین شرع و قانون‌ اساسی دارد یا خیر؟ در ارتباط با قانون اساسی،هیچگاه شورای نگهبان چنین صلاحیتی را برای‌ خود قائل نشده و هیچگاه وارد رسیدگی به قانون از این حیث نشده است مگر اینکه قانونی در مجلس شورای اسلامی مطرح شده و در آن انرجاع به قانون قبل از انقلاب شده باشد،که طبعا در این صورت به هنگام رسیدگی به مصوبه مجلس‌ نسبت به قانون پیشین مورد ارجاع نیز اظهار نظر می‌کند.”