مسئولیت بینالمللی دولتهای ثالث ناشی از نقض حقوق بشردوستانه در مخاصمات مسلحانه داخلی (با تحلیلی اجمالی از بحران سوریه)
نویسنده : توکلی طبسی، علی ؛ منصوری، فرنگیس ؛ رضایی، محمد تقی ؛ حبیب زاده، توکل ؛
(36 صفحه – از 61 تا 96 )
چکیده:
مسئولیت دولتهای ثالث ناشی از نقض حقوق بشردوستانه در مخاصمات داخلی در واقع، بخشی از یک قاعده کلیتر تحت عنوان مسئولیت ناشی از کمک، مساعدت یا معاونت در نقض حقوق بینالملل است که سابقه زیادی در حقوق بینالملل ندارد و تنها از جنگ جهانی دوم است که چنین قاعدهای مطرح شده است. اصولا دولتها در روابط بینالمللی خود آزاد هستند که در چارچوب مقررات و موازین حقوق بینالملل به مبادلات اقتصادی، نظامی، فرهنگی و غیره با یکدیگر بپردازند و به یکدیگر برای مقاصد مختلف کمک نمایند. در جریان این مبادلات و کمکها، دولتهای دریافتکننده کمک، بعضا مرتکب اقداماتی در جهت نقض تعهدات بینالمللی مانند نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه میشوند. دولتها و اشخاص صدمهدیده از این اقدامات، با استناد به قاعده مسئولیت ناشی از کمک و مساعدت یا بهعبارتی معاونت در نقض حقوق بینالملل، دولتهای اعطاکننده کمک را، بهعلت تسهیل اعمال متخلفانه دولت دریافتکنندة کمک، مسئول قلمداد میکنند.بدیهی است این مقاله، مسئولیت ناشی از کمک و مساعدت یا معاونت در نقض حقوق بینالملل بشردوستانه را با نگاهی به مخاصمه داخلی سوریه، مطالعه میکند. این مسئولیت، برای دولتهای ثالث بهدلیل نقشداشتن در نقض حقوق بینالملل بشردوستانه نه در قلمرو سرزمینی خود بلکه در قلمرو تحت صلاحیت دولت درگیر در یک مخاصمه داخلی رخ میدهد. بدینترتیب ضمن نگاهی به ریشه و مبنای این قاعده در اسناد بینالمللی و رویه محاکم قضایی بینالمللی، به بررسی چگونگی تحقق این نوع مسئولیت در چارچوب معیارهای مطرحشده از سوی محاکم بینالمللی پرداخته و نشان داده خواهد شد که قابلیت انتساب نقض حقوق بشردوستانه در مخاصمات داخلی از جمله مخاصمه سوریه به دولتهای کمککننده و حامی در پرتو تبعیت از معیار «کنترل کلی» بهمراتب آسانتر و البته مناسبتر خواهد بود.
آخرین دیدگاهها