تاثیر پس زدن عضو پیوندی بر عمل حقوقی انتقال عضو

نویسنده : رستمی چلکاسری، عبد اله؛ اسدی نژاد، سید محمد؛ خوافی، سعید؛

(‎33 صفحه – از 117 تا 149 )

چکیده:
اصولاً هر عمل پيوند عضو، مستلزم انعكاس اراده طرفين در قالب يك عمل حقوقي است؛ اين عمل حقوقي، توافقي خصوصي است كه قبل از پيوند بين دهنده و گيرنده راجع به انتقال عضو صورت مي گيرد و هدف اصلي و اساسي طرفين از انعقاد چنين قراردادي، حفظ سلامت و بهبودي گيرنده عضو پيوندي مي باشد. با وقوع پديده «پراندن» يا «پس زدن عضو پيوندي» هدف نهايي طرفين از انتقال عضو بنا به دلائلي محقق نمي گردد. در صورت پس زدن عضو پيوندي، به خصوص در رابطه بين دهنده و گيرنده زنده، ممكن است گفته شود كه به علت اشتباه در وصف اساسي مورد معامله كه همان «قابليت پيوند به شخص گيرنده معين» مي باشد، بطلان عمل حقوقي صورت گرفته، كشف مي شود. و يا اينكه با توجه به وجود «شرط فاسخ ضمني»،كه برخاسته از تعهد همراه با حصول نتيجه مندرج در ضمير طرفين، است عقد واقع شده منفسخ مي شود و يا به لحاظ عدم حصول نتيجه مورد نظر براي گيرنده حق فسخ و مطالبه خسارت شكل مي گيرد. در صورت «پس زدن» عضو پيوندي، بايد با توجه به اصول كلي حقوقي در هر مورد بنا به شرايط حاكم بر قرارداد و نيز شروط مندرج در آن تعيين تكليف نمود و چه بسا عقد مذكور با توجه به ضرورت و لزوم حصول نتيجه و شرايط خاص توافق فيمابين باطل يا منفسخ شده و يا قابليت فسخ پيدا كند. در صورت سكوت قرارداد، هيچ كدام از ضمانت اجراهاي ذكر شده را به عنوان قاعده نمي توان پذيرفت و بايد اصل صحت و لزوم قرارداد را با توجه به ماهيت ويژه قرارداد و اين تفسير كه تعهد دهنده عضو با جداسازي عضو پيوندي از بدن وي، اجرا شده است، بر عمل حقوقي مزبور حاكم دانست.