قاعده احترام مبنای مسئولیت مدنی مسلمانان نسبت به یکدیگر

نویسنده : حکیمیان، علی محمد؛

(‎36 صفحه – از 37 تا 72 )

چکیده:
فقیهان کوشیدهاند نهاد فقهی ضمان قهری را در قالب قواعد گوناگونی مانند اتـلاف، تسبیب ، غرور، قاعده ید، تعدی و تفریط و سایر اسباب ارائه نمایند؛ بـی آنکـه روشـن سازند این قواعد مبنای تعیین مسـئول و یـا مبنـای مسـئولیت اسـت . در ایـن تحقیـق بـا روشن کردن جدایی این دو مبنا، قاعده احترام مبنای مسئولیت میان مسلمانان و قاعـده لاضرر مبنای مسئولیت برای غیرمسلمانان معرفی شده اسـت . تفـاوت اصـلی و مـاهوی این دو مبنا در این است که مسلمانان نسـبت بـه یکـدیگر عـلاوه بـر تکلیـف بـه عـدم تعرض به مال، جان و آبروی یکدیگر، به حفظ و انجام فعل مثبت و ایجابی نسـبت بـه موارد مذکور مکلف اند، در حالی که نسبت به غیرمسلمان فقط تکلیف سلبی دارنـد و نباید به جان، مال و آبروی آنها تعرض نمایند.