مصلحت و جایگاه آن در حکومت اسلامی
نویسنده : صابریان، علیرضا؛
(20 صفحه – از 123 تا 142 )
چکیده:
مصلحت نقش اساسی در تشریع احکام دارد و احکام شرعی تابع مصالح و مفاسد در متعلقشان می‌باشند.در بسیاری از موارد عقل به تنهایی قاصر در کشف مصالح و مفاسد است و نیاز به بیان شریعت دارد. احکام حکومتی در محدوده مصلحت‌سنجی حاکم،صادر می‌شوند و وصف دائمی بودن را ندارند.احکام حکومتی صدور و تنفیذشان منوط به مصلحت است و در موضوع جواز حکم حکومتی،مصلحت‌اندیشی اخذ شده است.حاکم اسلامی در چارچوب مصلحت به جعل احکام می‌پردازد. مصلحت نظام اسلامی چه در بعد مصلحت‌اندیشی و یا مصلحت‌کرداری،رابطه مستقیم با حفظ نظام دارد.حفظ نظام اسلامی در دو حوزه قابل تصور است:نخست حفظ نظام و جلوگیری از آسیب به آن توسط دشمنان و در معنای دیگر،ایجاد نظم در جامعه و سامان دادن سازمان‌ها و نهادهای حکومتی و جلوگیری از اغتشاش و هرج و مرج.از منظر فقیهان،حفظ نظام اسلامی به هردو معنا نه تنها واجب شرعی بلکه واجب عقلی است.زیرا حفظ نظام اسلامی،مقدمه‌ای برای حفظ شریعت است.در این نوشتار نخست معنا و موارد کاربرد مصلحت در شریعت مورد برررسی قرار گرفته و سپس به تبیین نقش مصلحت در حکم حکومتی پرداخته شده است.
آخرین دیدگاه‌ها