روش مطالعه و بررسی روابط بین المللی

(‎20 صفحه – از 111 تا 130 )

خلاصه ماشینی: “الف-داده‌های قابل اندازه‌گیری نخستین مسالهء ما اینست که:آیا همهء داده‌های مورد لزوم برای مطالعه،قابل‌ اندازه‌گیری هستند یا نه؟برای کمی ساختن مباحث و اندازه‌گیری داده‌ها،کوشش‌های‌ فراوانی بکار رفته است و سازمانهای بین المللی و موسسات خصوصی در این راه گامهائی‌ چند برداشته‌اند1 با مطالعهء این مدارک و اسناد روشن میشود که متخصصان هنگامیکه می‌خواهند از داده‌های پایه،به صورت عدد و رقم آگاه شوند،تا چه حد با مشکل روبرو میگردند علت‌ این امر هم آن است که داده‌های مزبور را خود دولتها عرضه می‌کنند و البته این امر هم‌ پیش می‌آید که دولتها در وضعی قرار داشته باشند که یا این داده‌ها در دسترس آنها نباشد و یا بواسطه آنکه انتشار داده‌ها به شهرتشان لطمه میزند،از ابلاغ آنها سرباز زنند و یا با علم و اطلاع معلوماتی را که منتقل می‌نمایند نادرست باشد. البته این مطلب که افزایش تعداد سازمانهای بین الدول از لحاظ ریاضی،با رشد تعداد دولتها همبسته است و در ارتباط با یکدیگر تغییر می‌کند،یک‌ امر محرز در میان بسیاری از احرازهای دیگر است اما آیا میتوان از این مطلب به این‌ پیش‌بینی رسید که تثبیت تعداد دولتها(چنانچه مسلم شود)لزوما با توقف افزایش تعداد سازمانهای بین الدول متناظر خواهد بود؟ چنانچه در این تحقیق متغیرهای دیگری به کار گرفته میشد و مثلا به جای افزایش‌ تعداد دولتها،رشد مبادلات میان آنها بعنوان متغیر انتخاب می‌گردید آیا وضع گذشته بهتر تبیین نمیشد و برآیندهء پدیدار تأسیسات مربوط به روابط بین المللی پرتو بیشتری نمی‌افتاد؟ در واقع برای آنکه پردازش کمی داده‌ها مفید فایده باشد باید متغیرهائی که انتخاب میشوند، معنادار باشند.”