جستاری بر بیع عین موقوفه بانگاهی برقلیل الفایده شدن آن

نویسنده : مهرآسا، جمشید؛ روحانی مقدم، محمد؛

(‎21 صفحه – از 163 تا 183 )

چکیده:
مفهوم وقف عمل حقوقی خاصی است که در شمار«عقود معین»قرار دارد و به موجب آن مالکی، به منظور رسیدن به هدف معنوی و اخلاقی مال یا بخشی معین از دارایی خود را«حبس»می کند تا از انتقال مصون بماند و منافع آن را اختصاص به مصرف در راه رسیدن به هدف خویش قرار می دهد؛ یکی از موضوعات مورد اختلاف در وقف، نحوة ارتباط عین موقوفه با واقف و در نتیجه امکان یا عدم امکان بازگشت عین موقوفه به واقف، بعد از زوال وقف است. آنچه برآیند عبارات فقها این است که بیع عین موقوفه جایز نمی باشد مگر در مواردی که بیم خرابی واز بین رفتن آن باشد، با دقت نظر می توان تقلیل منفعت را نیز از مصادیق بیم خرابی دانست و از باب تنقیح مناط حکم به جواز بیع عین موقوفه داد. روش تحقیق در این پژوهش، روش تحلیل محتوا می باشد و به طور کلی می توان گفت که آنچه در فقه امامیه و حقوق ایران به طور صریح به عنوان قاعده پذیرفته شده عدم جواز بیع مال وقف می باشد چه در وقف عام و چه در وقف خاص. مشهور فقها در وقف عام مطلقا قائل به عدم جواز بیع بوده و هیچ استثنایی را در این خصوص نمی پذیرند.