امکان صدور «رای شفاهی» و ارزش «اعلام رای» در حقوق ایران، فرانسه، انگلستان و آمریکا
نویسنده : محسنی، حسن؛ رضایی نژاد، امیرحسین؛
(24 صفحه – از 127 تا 150 )
چکیده:
در برخی کشورهای وابسته به نظام حقوقی کامن لا، می شود رای را به طور شفاهی صادر نمود. برای این نحو صدور رای، مزایایی همچون اعطای فرصت بیشتر به دادرسان برای پرداختن به دیگر امور قضایی و در معرض دید همگان قرار دادن عدالت موجب شده بسیاری از حقوقدانان غربی از صدور رای شفاهی دفاع کنند. در جهت مقابل، در فرانسه به عنوان نمونه بارز نظام حقوقی رومی ژرمنی، اثری از رای شفاهی دیده نمی‌شود و در قوانین مراحل سه گانه‌ای شور، تحریر و اعلام رای پیش بینی شده است. رای در مرحلة اعلام بسیار قابل مقایسه است با رای شفاهی. حقوق ایران کمترین اشاره‌ای به صدور رای شفاهی ندارد و دربارة اعلام رای نیز مقررات آیین دادرسی با تدوین قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹، مجمل شده است. این پژوهش که به مرزهای ثابت نظام‌های حقوقی معطوف است، رای شفاهی و مبانی صدور و مزایای آن را بررسی می‌کند و در کنار آن به معنا و مفهوم و کارکرد اعلام رای می‌پردازد و سرانجام، بر این امر تاکید دارد که صدور رای شفاهی و اعلام رای، با همه مزایا و معایب آن، نه به عنوان راهکار دائمی بلکه به عنوان یک روش موقتی برای مدیریت زمان در قضاوت و افزایش اثربخشی آرای قضات می‌تواند شایستة توجه باشد.
آخرین دیدگاه‌ها