خودکشی ناتوانان بزه دیده؛دوران بین حق انتخاب مرگ یا اجبار به تداوم حیات

نویسنده : سماواتی پیروز، امیر؛

(‎31 صفحه – از 51 تا 81 )

چکیده:
خودکشی ناتوانان بزه دیده 1 بحثی مشاجره انگیز بین حقوقدانان، جرم شناسان، جنبش های حمایت از ناتوانان بزه دیده در جوامع مختلف و حتی خود ناتوانان بزه دیده به عنوان بخشی از جمعیت آسیب پذیر 2 میباشد. گرانیگاه این مشاجرات دائر مدار حق انتخاب مرگ 3 برای ناتوانان بزهدیده است. آیا ناتوانان بزهدیده خود چنین حقی را انتخاب و اعمال می کنند و این یک حق به معنای واقعی کلمه برای آنان است- یا آنکه تبعیضات ناروای اجتماعی 4 که ناتوانان، دیگر آنها را بر نمی تابد، راه گریزی جز انتخاب مرگ را برای آنان باقی نمی- گذارد؟ آیا حتی در فرض پذیرش خودکشی مساعدت شده، انتخاب آن مبنی بر رضایت واقعی ناتوانان بزهدیده است یا این رضایت معیوب بوده و خود متاثر از فشارهای اجتماعی و عدم حمایت های قانونی لازم از این طیف آسیب پذیر می باشد؟ به بیان دیگر آیا فقدان حداقل های حقوق برای ناتوانان بزه دیده در جامعه و عدم رعایت آنها نیست که وی را به سمت انتخاب خودکشی مساعدت شده سوق می دهد؟ آیا می توان ناتوانان بزه دیده را محکوم به زندگی در شرایطی نمود که سرنوشت محتوم آنان چیزی جز تحمل درد و رنج یک بیماری کشنده و لاعلاج و در نهایت مرگ نیست؟به نظر می رسد وقت آن رسیده است تا از رهگذر قانونمند ساختن«خودکشی ناتوانان بزه- دیده 5» این واقعیت را از نظر قانونی ضابطهمند کرد و با مقرر نمودن شرایط و تضمینات قانونی حق توسل به خودکشی مساعدت شده را– هرچند در شرایطی استثنایی-از نقطه نظر حقوقی به رسمیت شناخت و به این ترتیب به موازات شناسایی این حق، با پیش بینی تدابیر حمایتی به ویژه در راستای تعدیل و حذف فشارها و محدودیت های اجتماعی وارد بر ناتوانان بزه دیده حق انتخاب یک زندگی با عزت را جایگزین مرگ داوطلبانه نمود. نگارنده بر آن است تا در این نوشتار تا حد امکان به تحلیل مسائل فوق پرداخته و چالش- هایی را که فرا روی قانونمند ساختن خودکشی ناتوانان بزه دیده وجود دارد، مورد بررسی قرار دهد.