چالشهای موجود در مسؤولیت عامل حمل و نقل ترکیبی در کنوانسیون ژنو (1980) و تاملی در حقوق ایران

نویسنده : میرزا نژاد جویباری، اکبر؛ مرادی گوارشکی، محسن؛

(‎38 صفحه – از 165 تا 202 )

چکیده:
حمل‌ونقل ترکیبی یا مرکب معلول پیشرفت صنایع و ظهور وسایل جدید حمل‌ونقل کانتینر در دههء 60 میلادی است.پیشرفت و توسعه روزافزون صنایع حمل‌ونقل استفاده ازاین‌روش حمل را بطور قابل ملاحظه‌ای افزایش داده است بطوریکه امروزه بیش از نیمی از عملیاتهای حمل بین المللی به این شیوه انجام می‌شود.از آنجا که ظهور هر پدیده مسائل و مشکلات خاصی را می‌آفریند، ظهور این شیوه از حمل نیز پیامدهای تازه‌ای در پی داشته است.بروز مشکلات حقوقی جدید که در قالب روشهای سنتی قابل رفع‌ نبود و واهمه کشورهای توسعه نیافته از اینکه این شیوه حمل،که نیازمند ساختارهای اقتصادی قوی است.مولد نوعی استعمار جدید باشد جامعه جهانی را بر آن داشت تا درصدد وضع مقررات یکنواخت حاکم بر حمل‌ونقل ترکیبی برآید.اما هربار تلاشهای‌ صورت گرفته با شکست مواجه شده است؛از مهمترین این تلاشها مقررات سازمان ملل در مورد حمل‌ونقل ترکیبی مصوب 24 می‌1980 ژنو است که با گذشت بیست و شش سال از تصویب آن هنوز لازم الاجرا نشده است.از مهمترین عوامل شکست این‌ کنوانسیون نظام حاکم بر مسؤولیت عامل حمل‌ونقل ترکیبی است که نتوانست مقبولیت جهانی یابد.نظام مسؤولیت دوگانه با مبنایی به مراتب سنگین‌تر از آنچه کنوانسیون در مقدمه خود از آن به فرض تقصیر تعبیر می‌کند،سقف مسؤولیت بالا همراه با خصیصه الزام‌آور این مقررات موجب شد که نه تنها از حمایت کشورهای توسعه یافته و صنعتی و صاحبان صنایع و شرکتهای حمل‌ ونقل و بیمه برخوردار نگردد،بلکه کشورهای در حال توسعه نیز آنرا تصویب نکنند.مقاله حاضر عمدتا به بررسی نکات فوق می‌ پردازد و در پایان هم اجمالا موضع حقوق ایران را در این باره مطالعه خواهد کرد.