تحول گفتمانی قدرت (جستارهایی در باب تحول مفهومی قدرت در دوران کلاسیک، میانه، مدرن و پسامدرن)

نویسنده : رهبری، مهدی؛

(‎36 صفحه – از 117 تا 152 )

چکیده:
قدرت مفهومی ماهیتا مجادله‌انگیز است،چرا که رابطه‌ای ذاتی و ماهوی میان دال و مدلول قدرت وجود ندارد،بلکه هرنوع‌ رابطهء متصوری بین این دو قراردادی است و مفهوم قدرت،مصداق و یا مصداق‌های خود را درون گفتمانهای‌2گوناگون‌ می‌جوید.گفتمانها مجموعه احکامی‌اند که در هرعصری جدی گرفته می‌شوند و گفتمان هرعصری تعیین‌کنندهء واقعیات جامعه‌ در آن عصر می‌باشد.از اینرو قدرت نیز مجموعه احکام و تعاریفی است که گفتمان هرعصری پیش روی آن می‌گذارد و واقعیات آنرا تعیین می‌کند.اگرچه این مفهوم به علت قرار داشتن در بستر گفتمانهای گوناگون،جامه‌های متفاوتی برتن کرده و بر سیما و هیبتی دگر درآمده است،لکن همواره در نزد همه ملل و دولت‌ها منزلتی محوری و رفیع داشته و به بیان لاکان‌3نقش«دال‌ متعالی»4،و در دیدگاه لاکلاو5نقش«نقطه ثقل و گرهی»6را در نظام‌های معنی‌دار حیات انسانی بازی کرده است.در این مقاله‌ نیز سعی گردیده بابررسی تحول مفهومی قدرت،آنرا درون گفتمانهای مختلف کلاسیک،میانه،مدرن و پسامدرن،مورد توجه قرار دهد.