مطالعه تطبیقی وجه التزام در قراردادها

نویسنده : مصطفائی، اسماعیل؛

(‎22 صفحه – از 87 تا 108 )

چکیده:
این نوشتار در پی واکاوی مفهوم شرط کیفری یا اصطلاحاً وجه التزام است. اندیشه جبران خسارات در نتیجه پیمان شکنی همواره وجود داشته. گاه قانون میزان و شیوه‌ی جبران را تعیین نموده و گاه دیگر خود طرفین قرارداد آن را بطور پیشینی تعیین می‌کنند. تعیین پیشینی میزان و شیوه جبران معمولاً به دو هدف انجام می‌شود: نخست جلوگیری از درگیر شدن در روند پیچیده و پرهزینه‌ی تعیین خسارات قانونی از طریق دادگاه و دیگر بالابردن هزینه های پیمان شکنی. اما تعیین پیشینی خسارات پیمان شکنی همواره و در همه حالت مورد تایید حقوقدانان و نظام های حقوقی نبوده است. در دوران‌هایی صحت قراردادها وابسته به انعقاد در قالب‌های قانونی پیشینی ( عقود معین) بوده و نتیجه پیمان شکنی نیز تنها به حکم قبلی قانونگذار بوده است. در بعضی نظام‌های حقوقی گذاردن خسارتی گزاف برای پیمان‌شکنی را خلاف منطق حقوقی و محکوم به بطلان دانسته‌اند. بنابراین بررسی مبانی تجویز صحت چنین شروطی و همچنین دیدگاه نظام‌های حقوقی مهم دنیا در این ‌خصوص و پیشرفت‌های حاصل شده در تئوری حقوقی نیز موضوع بررسی حاضر قرار گرفته است تا منجر به یافتن پاسخی منطقی، منصفانه، منطبق با نظام حقوقی ایران و جدید برای نهاد حقوقی وجه التزام و شروط کیفری گردد.