بررسی تطبیقی مفهوم فساد عقد و مستندات حکم ضمان نسبت به متعاقدین در فقه امامیه و اهل سنت

نویسنده : آقاجانی سپهری، علی؛

(‎20 صفحه – از 9 تا 28 )

چکیده:
همان‌طور که می‌دانیم برای عقد باطل یا فاسد در هیچ زمان نمی‌توان وجود و تحققی در عالم اعتبار شناخت. در صورتی که معلوم شود عقدی فاسد است، هرگاه مورد معامله بین طرفین رد و بدل نشده باشد واضح است که با روشن شدن فساد عقد نیاز به این کار نیست اما هرگاه مورد عقد رد و بدل شده باشد، باید به مالک اصلی بازگردانده شود، زیرا عقد فاسد اثری در تملّک یا ایجاد تعهد و رابطه حقوقی ندارد (ماده 365 ق.م) و هیچ تملیک و تعهدی جز در حدود قانون اعتبار ندارد. منظور از عقد فاسدی که روابط طرفین نسبت به ضمان مورد بررسی قرار خواهد گرفت، عقد معوّضی است که مبادله مال در برابر مال یا عمل در مقابل مال، رکن سازنده آن است. در این مقاله به بررسی روابط متعاقدین در عقود معوّض در صورت فساد عقد و بررسی مفهوم فساد و مستندات حکم ضمان در فقه امامیه و فقه اهل سنّت می‌پردازیم.